રાજસ્થાન તેના સાંસ્કૃતિક વારસા અને અનન્ય રીતરિવાજો માટે જાણીતું છે. અહીં દરેક તહેવાર ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. તમારે આવી અનોખી પરંપરા વિશે જાણવું જોઈએ જેમાં હોળીના એક દિવસ પહેલા અવિવાહિત યુવકો એલોજી દેવતાની પૂજા કરે છે અને લગ્નનું વરદાન માંગે છે. એવું કહેવાય છે કે જે પણ યુવકો દેવ ઇલોજીની પૂજા કરે છે તેના એક વર્ષમાં લગ્ન થઈ જાય છે. રાજસ્થાનના બાડમેર અને જેસલમેરમાં ઈલોજી દેવતાની ઘણી ઓળખ છે. અહીં અવિવાહિત યુવકો મોટી સંખ્યામાં એલોજી દેવતાની પૂજા કરે છે.
શા માટે થાય છે ઇલોજી ભગવાનની પૂજા?
ઈલોજી દેવતાનો સંબંધ હિરણકશ્યપના પુત્ર અને ભગવાન વિષ્ણુના પ્રખર ભક્ત પ્રહમલાદના ઘરથી હોવાનું કહેવાય છે. આવો જાણીએ આ અનોખી પરંપરા અને તેની પૌરાણિક કથાઓ વિશે. જેસલમેરના પોખરણમાં લાલ કિલ્લા પર ભગવાન ઈલોજીની પૂજા હોળીના એક દિવસ પહેલા કરવામાં આવે છે. અવિવાહિત છોકરાઓ પૂજામાં ઈલોજી દેવતા પાસે લગ્નની પ્રતિજ્ઞા માંગે છે. અવિવાહિત યુવકો ઈલોજી દેવતીની મૂર્તિની પરિક્રમા કરે છે. પૂજામાં ગુલાલ અને પ્રસાદ ચઢાવવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જે છોકરો ઈલોજી દેવતાની 5 વાર પ્રદક્ષિણા કરે છે તેના લગ્ન જલ્દી થઈ જાય છે. પોખરણમાં સદીઓથી આ પરંપરા ચાલી આવે છે.
ઈલોજી દેવતા સાથે જોડાયેલ દંતકથા
દંતકથા અનુસાર ઇલોજી ભગવાન ભક્ત પ્રહલાદની ફઈ હોલિકાના સગા હતા. એકવાર જ્યારે હોલિકા તેના ભાઈ હિરણ્યકશ્યપ પાસે આવી અને તેના દુ:ખ વિશે પૂછ્યું ત્યારે તેણે પ્રહલાદની હરિ પ્રત્યેની ભક્તિ વિશે જણાવ્યું. આ પછી હોલિકાએ પ્રહલાદને મારવાનું નક્કી કર્યું. હોલિકાને વરદાન હતું કે તે અગ્નિમાં બળશે નહીં, તેથી હોલિકા પ્રહલાદને ખોળામાં લઈને અગ્નિમાં બેસી ગઈ. પણ હોલિકા બળી ગઈ અને પ્રહલાદ બચી ગયો.
જ્યારે હોલિકાના પતિ ઈલોજી દેવતાએ તેના મૃત્યુના સમાચાર સાંભળ્યા ત્યારે તેને ખૂબ જ દુઃખ થયું. આ પછી તેણે આખી જિંદગી લગ્ન ન કરવાનુ નક્કી કર્યું. ત્યારથી સમયસર લગ્ન ન થનાર ઈલોજી દેવતાની પૂજા કરે છે અને લગ્ન માટે આશીર્વાદ માંગે છે.