ભારતીય રેલ્વે હાલમાં પરિવર્તન અને અપગ્રેડેશનના માર્ગ પર છે. ડીઝલ એન્જિનના સ્થાને કોલસાના એન્જિનો આવ્યા, પછી ડીઝલની જગ્યાએ ઈલેક્ટ્રિક એન્જિન લગાવવામાં આવ્યા અને હવે ગેસ એન્જિનથી ટ્રેનો ચલાવવાની તૈયારીઓ થઈ રહી છે. તે વધુ સમય રાહ નહીં જોવી પડે. ભારતીય રેલ્વેએ જાન્યુઆરી 2025માં આ ટ્રેનના ટ્રાયલ માટે સમયમર્યાદા નક્કી કરી છે. આ પહેલા તેનો પહેલો પ્રોટોટાઈપ પણ ડિસેમ્બર સુધીમાં તૈયાર થઈ જશે. એવું માનવામાં આવે છે કે આનાથી માત્ર ઇંધણની અછત દૂર નહીં થાય, પરંતુ ટ્રેનોની ગતિમાં પણ વધારો થશે.
આ મામલા સાથે જોડાયેલા અધિકારીઓનું કહેવું છે કે દેશની પહેલી હાઈડ્રોજન ઈંધણવાળી ટ્રેનનું જાન્યુઆરી 2025 સુધીમાં પરીક્ષણ કરવામાં આવશે. તેનો પ્રોટોટાઈપ પણ ડિસેમ્બર સુધીમાં તૈયાર થઈ જશે. તેના દ્વારા હાલમાં ચાલી રહેલા ડીઝલ એન્જિનને બદલીને તેની જગ્યાએ હાઇડ્રોજન એન્જિન લગાવવામાં આવશે. રેલવે 1200 kW ડીઝલ એન્જિનને હાઇડ્રોજન ફ્યુઅલ સેલ આધારિત એન્જિનમાં રૂપાંતરિત કરવાની યોજના ધરાવે છે.
પ્રદૂષણ અટકાવવામાં અસરકારક
હાઇડ્રોજન પાવર એન્જિન લગાવીને પ્રદૂષણને ઘણી હદ સુધી નિયંત્રિત કરી શકાય છે. હાઇડ્રોજન ટ્રેનનું એન્જિન તેને ઇલેક્ટ્રિક એનર્જીમાં રૂપાંતરિત કરે છે. હાઇડ્રોજન ટ્રેન ડીઝલ એન્જિનની સરખામણીમાં ઘણું ઓછું પ્રદૂષણ કરે છે. રેલવેના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું કે અમે ફ્યુઅલ સેલ આધારિત ટ્રેન બનાવવાની તૈયારી કરી રહ્યા છીએ. આમાં હાઇડ્રોજન ફ્યુઅલ સેલમાંથી ટ્રેક્શન એનર્જી આપવામાં આવશે.
ફ્યુઅલ સેલ શું છે?
તમને જણાવી દઈએ કે ફ્યુઅલ સેલ એક એવું ઉપકરણ છે જે રાસાયણિક પ્રતિક્રિયા દ્વારા વીજળી ઉત્પન્ન કરવા માટે હાઇડ્રોજનનો ઉપયોગ કરે છે. આ માટે ઓક્સિજન જરૂરી છે અને આ પ્રક્રિયામાં વિદ્યુત વિચ્છેદનને કારણે પાણી આડપેદાશ તરીકે ઉત્પન્ન થાય છે. આ રીતે, પૂરતી શક્તિ ઉપલબ્ધ છે અને પ્રદૂષણ ઉત્પન્ન થતું નથી.
જો તમારે 32 દાંત હોય તો રાજાની જેમ મળશે ત્રણેય લોકના સુખ! જાણો 28, 29 અને 30 વાળાનું શું થાય?
35 ટ્રેન સેટ બનાવશે
અધિકારીએ કહ્યું કે હાલમાં તેનું પાયલોટ પ્રોજેક્ટ તરીકે ટ્રાયલ કરવામાં આવી રહ્યું છે. જો તે સફળ થાય છે, તો 35 ટ્રેન સેટનો ઓર્ડર આપવામાં આવશે, દરેકમાં 6 કોચ હશે. હાઇડ્રોજન ફ્યુઅલ સેલ બનાવવા માટે બેટરી અને ફ્યુઅલ સિંક્રોનાઇઝેશન ટેસ્ટ પૂર્ણ કરવામાં આવી છે. ગ્લોબલ મેજર સેલની ડિઝાઇનને પણ મંજૂરી મળી ગઈ છે. આ સિવાય હાઈડ્રોજન પ્લાન્ટને પેટ્રોલિયમ અને એક્સપ્લોઝિવ સેફ્ટી ઓર્ગેનાઈઝેશન તરફથી પણ મંજૂરી મળી ગઈ છે.