દેશની આઝાદી પહેલા ભારતમાં કાગળની ચલણી નોટો ચાલી રહી છે, પરંતુ શું તમે જાણો છો કે દુનિયામાં 23 દેશો એવા છે જ્યાં કાગળની નોટો દેખાતી નથી. તેના બદલે ત્યાં આવી ચલણી કરન્સી ચાલી રહી છે, જેના વિશે જાણીને તમે દંગ રહી જશો.
વિશ્વમાં પ્લાસ્ટિક કરન્સીઃ
દેશમાં 30 સપ્ટેમ્બર સુધીમાં 2 હજાર રૂપિયાની નોટો પાછી ખેંચી લેવાની જાહેરાત કરવામાં આવી છે. ઘણા લોકો તેને નોટબંધી-2 કહી રહ્યા છે. બીજી તરફ સરકાર સાથે સંકળાયેલા સૂત્રોનું કહેવું છે કે 2 હજારની નોટને કારણે દેશમાં કાળું નાણું વધવાની આશંકા હતી. આ સાથે આ કાગળની નોટોનું આયુષ્ય પણ પૂર્ણ થયું હતું. જેના કારણે આ પગલું ભરવું જરૂરી બન્યું હતું.
આ 23 દેશોમાં કાગળની નોટો કામ કરતી નથી.
સરકારના આ નિર્ણયથી દેશમાં ફરી એકવાર ચલણી નોટોની ચર્ચા શરૂ થઈ ગઈ છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે દુનિયામાં 23 એવા દેશ છે જ્યાં કાગળની નહીં પણ પ્લાસ્ટિકની નોટો ચાલે છે. તેમાંથી 6 દેશોએ પોતાની કરન્સીને સંપૂર્ણપણે પ્લાસ્ટિકની નોટોથી બદલી દીધી છે. તમે ચોંકી જશો, પરંતુ આ સંપૂર્ણ રીતે સાચું છે. આજે અમે તમને આવા દેશો વિશે વિગતવાર માહિતી આપવા જઈ રહ્યા છીએ.
ઓસ્ટ્રેલિયા
વર્ષ 1988માં જ પ્લાસ્ટીકનું ચલણ રજૂ કરનાર ઓસ્ટ્રેલિયા વિશ્વનો પ્રથમ દેશ હતો. તે વિશ્વનો એકમાત્ર એવો દેશ છે જ્યાં પોલિમર નોટનું ઉત્પાદન થાય છે. આ નોટો અન્ય દેશોમાં પણ નિકાસ કરવામાં આવે છે.
ન્યૂઝીલેન્ડ
ન્યુઝીલેન્ડ ઓસ્ટ્રેલિયાનો પડોશી દેશ છે. વર્ષ 1999 માં, તેમણે કાગળનું ચલણ (વિશ્વમાં પ્લાસ્ટિક ચલણ) ને પોલિમર એટલે કે પ્લાસ્ટિક ચલણથી બદલ્યું હતું. આ ચલણને ત્યાં ન્યુઝીલેન્ડ ડોલર કહેવામાં આવે છે. ત્યાં આવી સૌથી નાની નોટ 5 ડોલરની અને સૌથી મોટી 100 ડોલરની છે.
પાપુઆ ન્યુ ગિની
પપુઆ ન્યુ ગિની પેસિફિક મહાસાગરમાં આવેલો એક નાનો ટાપુ દેશ છે. તેને વર્ષ 1949માં ઓસ્ટ્રેલિયાથી આઝાદી મળી હતી. આ હોવા છતાં, વર્ષ 1975 સુધી, ઓસ્ટ્રેલિયન ડોલરનું ચલણ ત્યાં ચાલતું રહ્યું. આ પછી તેણે કીના (વિશ્વમાં પ્લાસ્ટિક કરન્સી)ના રૂપમાં નવી કરન્સી અપનાવી. વર્ષ 2000 ની આસપાસ, આ ચલણને પ્લાસ્ટિકની નોટોથી બદલવામાં આવ્યું.
બ્રુનેઈ
બ્રુનેઈ દક્ષિણપૂર્વ એશિયામાં આવેલો નાનો મુસ્લિમ દેશ છે. આ દેશની ગણતરી વિશ્વના સૌથી અમીર દેશોમાં થાય છે. ત્યાંનું ચલણ બ્રુનેઈ ડૉલર કહેવાય છે. દેશમાં નકલી ચલણી નોટોના મામલા વધ્યા બાદ બ્રુનેઈએ પણ પ્લાસ્ટિકની નોટોનો ઉપયોગ શરૂ કર્યો છે.
વિયેતનામ
વિયેતનામ દક્ષિણપૂર્વ એશિયાનો એક દેશ છે. તેમણે વર્ષ 2003માં વિશ્વમાં પ્લાસ્ટિક કરન્સીની શરૂઆત કરી, જેને વિયેતનામી ડોંગ કહેવામાં આવે છે. ત્યાંની સૌથી મોટી નોટ 5 લાખની છે, જે 20 યુએસ ડોલરની બરાબર માનવામાં આવે છે.
રોમાનિયા
રોમાનિયા યુરોપનો પહેલો અને એકમાત્ર દેશ છે જેણે પ્લાસ્ટિકની નોટો અપનાવી છે. તે દેશનું ચલણ રોમાનિયન લ્યુ કહેવાય છે. વર્ષ 2005માં જ સરકારે રોમાનિયાની ચલણી નોટોને પોલિમર નોટમાં બદલી નાખી.
શા માટે દેશો પ્લાસ્ટિકની નોટોને વધુ સારી રીતે ધ્યાનમાં લઈ રહ્યા છે
નાણાકીય નિષ્ણાતોના મતે વિશ્વમાં પ્લાસ્ટિકની કરન્સીમાં ઘણી ગંદકી અને ભેજ છે. તેની નકલ કરવી પણ ખૂબ મુશ્કેલ છે. તેઓ કાગળની નોટો કરતાં લગભગ અઢી ગણી વધુ ચાલે છે. આ જ કારણ છે કે વિશ્વના દેશોમાં તેમનો ટ્રેન્ડ વધી રહ્યો છે. જો તમે ભવિષ્યમાં ભારતમાં આવી નોટો ફરતી જોશો તો નવાઈ પામશો નહીં