India News : 23 ઓગસ્ટ 2023… ઇતિહાસના પાનાઓમાં નોંધાયેલી આ તારીખ છે. ઈસરોનું ચંદ્રયાન-3 (Chandrayaan-3) બુધવારે સાંજે 6.04 કલાકે ચંદ્ર પર સફળ રીતે લેન્ડ થયું હતું. ઉતરાણ થતાંની સાથે જ આખું ભારત ઉત્સાહથી જંપલાવ્યું હતું. બધે તાળીઓના ગડગડાટથી વધામણી થઈ રહી હતી. ભારતનું ચંદ્રયાન ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવની (Moon’s South Pole) સપાટી પર પહોંચતા જ તે દુનિયાનો પહેલો એવો દેશ બની ગયો જેણે ઈતિહાસ રચ્યો હોય. પણ આ તો માત્ર શરૂઆત છે. ચંદ્ર બાદ હવે સૂર્યનો (sun) વારો છે.
ખરેખર, ઇસરો ટૂંક સમયમાં જ સૂર્ય વિશે જાણવા માટે એક મિશન શરૂ કરી રહ્યું છે. આ સોલર મિશનનું નામ આદિત્ય એલ-1 છે. આ વાતની જાહેરાત ખુદ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ કરી હતી. આદિત્ય એલ-1 એ સૂર્યના રહસ્યોનો અભ્યાસ કરવાનું ભારતનું પહેલું મિશન હશે. લોન્ચિંગના ચાર મહિના બાદ આ સ્પેસક્રાફ્ટ પૃથ્વીથી 15 લાખ કિલોમીટર દૂર આવેલા સન-અર્થ સિસ્ટમમાં લાગ્રેંજ પોઇન્ટ-1 પર પહોંચશે.
લાગ્રેન્જ પોઇન્ટ 1ની આસપાસ પ્રભામંડળ ભ્રમણકક્ષામાં હોવાને કારણે, આ બિંદુએ સૂર્યના ગ્રહણની કોઈ અસર થતી નથી. જેના કારણે ત્યાં સરળતાથી રિસર્ચ કરી શકાય છે. ટૂંક સમયમાં જ આદિત્ય એલ-1 નામની વેધશાળાને અંતરિક્ષમાં મોકલવામાં આવશે. તેને ક્યારે લોન્ચ કરવામાં આવશે તેની તારીખ હાલ નક્કી કરવામાં આવી નથી. પરંતુ, એક ન્યૂઝ એજન્સીના જણાવ્યા અનુસાર, આ મિશનને સપ્ટેમ્બરના પહેલા અઠવાડિયામાં લોન્ચ કરવામાં આવી શકે છે. આદિત્ય એલ-1 સ્પેસક્રાફ્ટને આંધ્ર પ્રદેશના શ્રીહરિકોટા સ્થિત સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરથી લોન્ચ કરવામાં આવશે.
ભારત પહેલીવાર સૂર્ય પર રિસર્ચ કરવા જઈ રહ્યું છે. પરંતુ અત્યાર સુધીમાં કુલ 22 મિશન સૂર્ય પર મોકલવામાં આવ્યા છે. જે દેશોએ આ મિશન પૂરા કર્યા છે તેમાં અમેરિકા, જર્મની, યુરોપિયન સ્પેસ એજન્સીનો સમાવેશ થાય છે. નાસાએ સૌથી વધુ મિશન મોકલ્યા છે.
યુરોપિયન સ્પેસ એજન્સીએ પણ નાસાના સહયોગથી ૧૯૯૪ માં તેનું પ્રથમ સૂર્ય મિશન મોકલ્યું હતું. નાસાએ એકલા સૂર્ય પર ૧૪ મિશન મોકલ્યા છે. નાસાના પાર્કર સોલર પ્રોબ નામનો વ્યક્તિ 26 વખત સૂર્યની આસપાસ ઉડાણ ભરી ચૂક્યો છે. નાસાએ વર્ષ 2001માં જીનેસિસ મિશનની શરૂઆત કરી હતી. તેનો હેતુ સૂર્યની આસપાસ ચક્કર લગાવતા સૌર પવનોનો નમૂનો લેવાનો હતો.
ચંદ્રયાન-3 મિશનના ત્રણ મહત્વના સિક્વન્સ
ચંદ્રયાન-3 મિશનના ત્રણ મહત્વના સિક્વન્સ છે. પહેલો ભાગ પૃથ્વી પર કેન્દ્રિત છે, બીજો ભાગ ચંદ્ર તરફ જવાના માર્ગ પર છે અને ત્રીજો ભાગ ચંદ્ર પર પહોંચી રહ્યો છે. આ ત્રણ તબક્કા પૂર્ણ થયા બાદ લેન્ડર પ્રોપલ્શન મોડ્યૂલથી અલગ થઇ જશે. આ પછી લેન્ડર ચંદ્રની સપાટી પર ઉતરવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરશે. જો ભારત આમાં સફળ થશે તો રશિયા અમેરિકા અને ચીન બાદ દુનિયાનો ચોથો દેશ બની જશે. આગામી દિવસોમાં ઉતરાણની જગ્યા નક્કી કરવામાં આવશે.
જો PAN-આધાર લિંક નહીં હોય તો તમારો પગાર બેંક ખાતામાં જમા નહીં થાય! જલ્દી જાણી લો મહત્વપૂર્ણ માહિતી
આ અઠવાડિયામાં મેઘો ખાબકશે કે કેમ? ક્યાં કેવું વાતાવરણ રહેશે, જાણી લો નવી આગાહીમાં ચોંકાવનારી વાત
ઈસરોનો વધુ એક ખાસ પ્રયોગ
જણાવી દઈએ કે ઈસરો ટૂંક સમયમાં જ ભારતના સ્પેસ શટલ ‘રિયુઝેબલ લોન્ચ વ્હીકલ’ (આરએલવી-ટીડી)ના લેન્ડિંગનો ઉપયોગ કરશે. ઈસરોના ચેરમેન સોમનાથે આ પ્રયોગની તારીખ 28 જાન્યુઆરી આપી છે. આ સ્પેસ શટલને ભવિષ્યમાં અંતરિક્ષમાં ઉપગ્રહ મોકલવા માટે તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યું છે. આ એક એવું વાહન હશે, જે વ્યૂહાત્મક દ્રષ્ટિએ પણ ભારત માટે ઘણું ઉપયોગી સાબિત થશે. તેને સ્પેસ મિશન માટે કંઈક જાળવીને ફરીથી લોન્ચ કરી શકાય છે.