Business News: છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ભારતીય લોકોની નાણાકીય આદતોમાં બદલાવ આવ્યો છે. તાજેતરનો અહેવાલ આ સંદર્ભમાં ચિંતાજનક ચિત્ર રજૂ કરે છે. રિપોર્ટ દર્શાવે છે કે ભારતીય પરિવારો બેંકોમાં જમા કરાવે છે તેના કરતા વધુ લોન લઈ રહ્યા છે. છેલ્લા ત્રણ વર્ષથી આ ટ્રેન્ડ સતત ચાલુ છે.
ભારતીયોએ આટલા પૈસા જમા કરાવ્યા
મોતીલાલ ઓસ્વાલ ફાઇનાન્શિયલ સર્વિસિસના ઇકોસ્કોપ રિપોર્ટને ટાંકીને બિઝનેસ સ્ટાન્ડર્ડે અહેવાલ આપ્યો છે કે છેલ્લા ત્રણ વર્ષથી ભારતીય પરિવારો બેંકોમાં જમા કરાવવા કરતાં વધુ પૈસા ઉધાર લે છે. રિપોર્ટ અનુસાર, નાણાકીય વર્ષ 2023-24ના પ્રથમ 9 મહિનામાં એટલે કે એપ્રિલથી ડિસેમ્બર 2023 દરમિયાન ભારતીય પરિવારો દ્વારા બેંકોમાં જમા કરાયેલી રકમ દેશના જીડીપીના 4.5 ટકા જેટલી છે.
9 મહિનામાં બેંકો પાસેથી આટલી લોન લીધી
રિપોર્ટમાં એ પણ દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે એપ્રિલથી ડિસેમ્બર 2023 દરમિયાન ભારતીયોએ બેંકો પાસેથી જીડીપીના 4.9 ટકા જેટલી લોન લીધી હતી. આનો અર્થ એ થયો કે નાણાકીય વર્ષ 2023-24ના પ્રથમ 9 મહિનામાં ભારતીય પરિવારોએ બેંકોમાં જમા રકમ કરતાં વધુ લોન બેંકો પાસેથી લીધી હતી. ચિંતાજનક બાબત એ છે કે આ કોઈ તાજેતરનો ટ્રેન્ડ નથી, પરંતુ છેલ્લા ત્રણ નાણાકીય વર્ષથી તે ચાલી રહ્યો છે.
દેવું ઐતિહાસિક ઉચ્ચ સ્તરે પહોંચ્યું
ભારતીય પરિવારોના કુલ દેવાના આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો આર્થિક સ્થિતિની ગંભીરતાનો ખ્યાલ આવે છે. રિપોર્ટ દર્શાવે છે કે ડિસેમ્બર 2023માં ભારતીય પરિવારો પર બેંકોનું કુલ દેવું તેના સર્વોચ્ચ સ્તરે પહોંચી ગયું હતું અને કુલ દેવું જીડીપીના 40 ટકાના સ્તરે પહોંચી ગયું હતું. બીજી તરફ ચોખ્ખી નાણાકીય બચત તેના સર્વકાલીન નીચા સ્તરે 5 ટકાથી નીચે આવી ગઈ હતી.
આ રિઝર્વ બેંકના આંકડા છે
અગાઉ રિઝર્વ બેંકના ડેટામાં પણ આવી માહિતી જોવા મળી હતી. રિઝર્વ બેંકના ડેટામાં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં ભારતીયોની ચોખ્ખી નાણાકીય બચત જીડીપીના 5.1 ટકા પર આવી ગઈ હતી, જે લગભગ 5 દાયકામાં સૌથી નીચું સ્તર હતું. તેના એક વર્ષ પહેલા નાણાકીય વર્ષ 2021-22માં આ આંકડો જીડીપીના 7.2 ટકા જેટલો હતો. બીજી તરફ, વાર્ષિક નાણાકીય જવાબદારીઓ નાણાકીય વર્ષ 2021-22માં જીડીપીના 3.8 ટકાથી વધીને 2022-23માં જીડીપીના 5.8 ટકા થઈ ગઈ છે.
હવે આઈસ્ક્રીમ, કેક અને ચોકલેટના ભાવમાં પણ આવશે તોતિંગ વધારો, જાણો કેટલા પૈસા વધારે ખર્ચવા પડશે
સોનું 1,397 રૂપિયાના ઉછાળા સાથે નવી ટોચે પહોંચ્યું, જ્વેલરી ખરીદનારાને જોઈને જ સંતોષ માનવો પડશે
આ પરિબળો સૌથી વધુ જવાબદાર છે
મોતીલાલ ઓસ્વાલનો અહેવાલ જણાવે છે કે લોકોની આવકમાં સામાન્ય વધારો, વપરાશમાં ઝડપી વિસ્તરણ અને ભૌતિક બચતની પ્રેક્ટિસમાં વધારો જેવા પરિબળો ભારતીય પરિવારોની બેંક ડિપોઝિટમાં ઘટાડો અને બેંકોમાંથી લોનમાં વધારો કરવા માટે જવાબદાર છે. ઘણા નિષ્ણાતો માને છે કે સમયની સાથે રોકાણ તરફ જોખમ લેવાનું વલણ લોકોમાં, ખાસ કરીને નવી પેઢીમાં સ્વીકાર્ય બની રહ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં, લોકો પૈસાને બેંકોમાં પાર્ક કરવા/ જમા કરાવવાને બદલે વધુ સારા વળતરની સંભાવના સાથે સાધનોમાં રોકાણ કરે છે.