કેરળ હાઈકોર્ટે સોમવારે એક મહિલા અધિકાર કાર્યકર્તાને POCSO કાયદા સંબંધિત કેસમાંથી નિર્દોષ જાહેર કરતા કહ્યું કે અડધા વસ્તીને તેમના શરીર પર સ્વાયત્તતાનો અધિકાર નથી. તેઓ ઉત્પીડન, ભેદભાવ અને સજાનો સામનો કરે છે અને તેમના પોતાના શરીર અને જીવન વિશે નિર્ણય લેવા માટે તેમને બહિષ્કૃત કરવામાં આવે છે. મહિલા અધિકાર કાર્યકર્તા રેહાના ફાતિમા પ્રોટેક્શન ઓફ ચિલ્ડ્રન ફ્રોમ સેક્સ્યુઅલ એક્સપ્લોઈટેશન (POCSO) એક્ટ, જુવેનાઈલ જસ્ટિસ અને ઈન્ફોર્મેશન એન્ડ ટેક્નોલોજી એક્ટ હેઠળ ટ્રાયલનો સામનો કરી રહી હતી. ફાતિમાનો એક વીડિયો સામે આવ્યો હતો જેમાં તે તેના સગીર બાળકોની સામે અર્ધ નગ્ન ઉભી હતી અને તેણે તેના શરીર પર ‘પેઈન્ટિંગ’ કરવાની છૂટ આપી હતી. ફાતિમાને નિર્દોષ જાહેર કરતી વખતે જસ્ટિસ કૌસર ઈદાપ્પગથે કહ્યું કે 33 વર્ષીય કાર્યકર્તા પર લાગેલા આરોપોના આધારે કોઈ પણ વ્યક્તિ માટે એ નક્કી કરવું શક્ય નથી કે તેના બાળકોનો ઉપયોગ કોઈપણ રીતે જાતીય સંતુષ્ટિ માટે કરવામાં આવ્યો હતો. કોર્ટે કહ્યું કે તેણીએ ફક્ત તેના બાળકો દ્વારા ‘પેઈન્ટિંગ’ માટે તેના શરીરને ‘કેનવાસ’ તરીકે ઉપયોગ કરવાની મંજૂરી આપી હતી. કોર્ટે કહ્યું, “મહિલાઓનો તેમના શરીર વિશે સ્વાયત્ત નિર્ણય લેવાનો અધિકાર એ તેમના સમાનતા અને ગોપનીયતાના મૂળભૂત અધિકારના મૂળમાં છે. તે બંધારણના અનુચ્છેદ 21માં વ્યક્તિગત સ્વતંત્રતા હેઠળ પણ આવે છે.
પુરુષોના નગ્ન ઉપલા ભાગને અશ્લીલ માનવામાં આવતું નથી
ફાતિમાએ નીચલી અદાલત દ્વારા નિર્દોષ જાહેર કરાયેલી અરજીને ફગાવી દેવાને હાઈકોર્ટમાં પડકાર્યો હતો. હાઈકોર્ટમાં પોતાની અપીલમાં ફાતિમાએ કહ્યું હતું કે ‘બોડી પેઈન્ટિંગ’ એ સમાજના મતની વિરુદ્ધ એક રાજકીય ચાલ છે કે મહિલાઓના શરીરનો નગ્ન ઉપલા ભાગ કોઈક રીતે જાતીય સંતુષ્ટિ અથવા જાતીય કૃત્યો સાથે સંકળાયેલો છે જ્યારે શરીરનો નગ્ન ઉપરનો ભાગ. પુરુષો આ સ્વરૂપમાં જોવા મળતા નથી. ફાતિમાની રજૂઆતો સાથે સંમત થતા જસ્ટિસ એડપ્પગથે કહ્યું કે બાળકો દ્વારા આર્ટ પ્રોજેક્ટના રૂપમાં બાળકોના શરીરના ઉપરના ભાગના ચિત્રને વાસ્તવિક અથવા કોઈપણ જાતીય કૃત્ય તરીકે જોઈ શકાતું નથી અને માત્ર એટલું જ કહી શકાય કે આ કાર્ય (શરીર) પેઇન્ટિંગ) જાતીય પ્રસન્નતા માટે અથવા જાતીય પ્રસન્નતાના હેતુથી કરવામાં આવી છે.
એકદમ ઉપલા પીઠ પરના ચિત્રને જાતીય પ્રસન્નતા સાથે સાંકળવું ખોટું છે
ન્યાયાધીશે કહ્યું કે આવી “નિર્દોષ કલાત્મક અભિવ્યક્તિ” ને કોઈપણ સ્વરૂપમાં જાતીય પ્રવૃત્તિ સાથે જોડવી “ક્રૂર” છે. કોર્ટે કહ્યું, ‘બાળકોનો પોર્નોગ્રાફી માટે ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે તે સાબિત કરવાનો કોઈ આધાર નથી. વીડિયોમાં જાતીય સંતુષ્ટિનો કોઈ સંકેત નથી. સ્ત્રી હોય કે પુરૂષ કોઈપણના નગ્ન શરીરના ઉપરના ભાગનું નિરૂપણ જાતીય સંતોષ સાથે સંકળાયેલું જોઈ શકાતું નથી. ફરિયાદ પક્ષે દાવો કર્યો હતો કે વિડિયોમાં ફાતિમાએ તેના શરીરના ઉપરના ભાગમાં નગ્ન બતાવ્યું હતું, તેથી તે અશ્લીલ અને અભદ્ર હતું. જોકે, આ દલીલને ફગાવી દેતાં કોર્ટે કહ્યું હતું કે ‘નગ્નતા અને અશ્લીલતા હંમેશા સમાનાર્થી નથી હોતી.’
આ પણ વાંચો
મૃત્યુ પામ્યો એમ વિચારીને શબગૃહમાં રાખવામાં આવ્યો, પિતાએ શોધતા પુત્રનો હાથ ધ્રૂજતો જોયો અને જીવી ગયો
સુહાગરાત પર હાર્ટ એટેકથી વર-કન્યાનું એક સાથે મોત, આવું કેમ થયું? નિષ્ણાતો કહી રહ્યાં છે આવું કારણ
પુરુષો અને સ્ત્રીઓ માટે સ્વાયત્તતાનો અધિકાર
કોર્ટે એ પણ સ્પષ્ટ કર્યું કે એક સમયે, કેરળમાં નીચલી જાતિની મહિલાઓ તેમના સ્તન ઢાંકવાના અધિકાર માટે લડતી હતી અને દેશભરના વિવિધ પ્રાચીન મંદિરો અને જાહેર સ્થળોએ દેવી-દેવતાઓની તસવીરો, કલાકૃતિઓ અને મૂર્તિઓ છે જે અર્ધ-અર્ધ-સમૂહ છે નગ્ન રાજ્ય અને તે બધાને ‘પવિત્ર’ ગણવામાં આવે છે. કોર્ટે કહ્યું કે પુરૂષોના શરીરના ઉપરના ભાગની નગ્નતાને ક્યારેય અશ્લીલ કે અશ્લીલ માનવામાં આવતું નથી અને ન તો તે જાતીય સંતુષ્ટિ સાથે સંકળાયેલું છે પરંતુ ‘સ્ત્રીના શરીર સાથે સમાન રીતે વ્યવહાર કરવામાં આવતો નથી’. હાઈકોર્ટે કહ્યું, ‘દરેક વ્યક્તિને તેના (પુરુષ અને સ્ત્રી) શરીર પર સ્વાયત્તતાનો અધિકાર છે અને તે લિંગ આધારિત નથી. પરંતુ મહિલાઓને ઘણીવાર આ અધિકાર મળતો નથી અથવા તો બહુ ઓછો મળે છે. મહિલાઓને તેમના શરીર અને જીવન અંગેના નિર્ણયો લેવા માટે હેરાન કરવામાં આવે છે, તેમની સાથે ભેદભાવ કરવામાં આવે છે, તેમને અલગ કરવામાં આવે છે અને સજા કરવામાં આવે છે.’ કોર્ટે વધુમાં કહ્યું હતું કે કેટલાક લોકો એવા છે કે જેઓ નગ્નતાને ‘કલંક’ ગણે છે…