મુઘલ શાસકોને સમ્રાટો તરીકે ઓળખવામાં આવે છે જેમણે હિન્દુઓને દબાવી દીધા અને ભારતની સંપત્તિ લૂંટી. તેણે તલવારના જોરે લાખો હિંદુઓને મારી નાખ્યા અને બાકીનાને મુસ્લિમ બનવા મજબૂર કર્યા. આટલું જ નહીં, તેણે અહીંના તમામ તહેવારો અને રિવાજોને બદલીને ઇસ્લામ અનુસાર અપનાવવાનો પ્રયાસ કર્યો જેના કારણે તે આજે પણ કરોડો લોકોની નજરમાં સૌથી મોટો વિલન છે. આટલા જુલમ છતાં તે ભારતની સંસ્કુતિ બદલવામાં સફળ ન થઈ શક્યા. તેને સનાતન ધર્મનો બીજો સૌથી મોટો તહેવાર હોળી એટલો ગમ્યો કે તેણે પોતે જ તેના દરબારમાં તેની ઉજવણી શરૂ કરી.
બાબરે શરાબની ટાંકી બનાવી
ઈતિહાસકારોના મતે ભારત પર કબજો કરીને મુઘલ સામ્રાજ્યનો પાયો નાખનાર બાબરને જ્યારે પહેલીવાર ભારતીયોને હોળી રમતા જોયા ત્યારે આશ્ચર્ય થયું હતું. એકબીજા પર રંગ અને ગુલાલ ઉડાડવાની સાથે લોકો પાણી ભરેલા કુંડામાં ફેંકી રહ્યા હતા. શરૂઆતમાં તેને આ બધું વિચિત્ર લાગ્યું પણ પછી તેને આ તહેવાર ગમ્યો. મુઘલોનો ઈતિહાસ લખનાર મુનશી જકાઉલ્લાહે પોતાના પુસ્તક તારીખ-એ-હિન્દુસ્તાનમાં લખ્યું છે કે બાબરે હોળીને વધુ રોમાંચક બનાવવા માટે દારૂથી ભરેલી ટાંકી બનાવી હતી.
અકબરને હતો આવો વિચિત્ર શોખ
અકબરે પણ હોળીના શોખને આગળ વધાર્યો. અકબરના નવરત્નોમાંના એક અબુલ ફઝલે આઈન-એ-અકબરીમાં લખ્યું છે કે અકબર હોળીના તહેવાર સાથે ખૂબ જ જોડાયેલ હતો. તેમણે આ ઉત્સવને રોમાંચક બનાવવા માટે ઘણા પ્રયત્નો કર્યા. આખા વર્ષ દરમિયાન તે દેશના જુદા જુદા ભાગોમાંથી આવી વસ્તુઓ ભેગી કરતો હતો જેથી પાણી અને ગુલાલ સારુ બને. હોળીના દિવસે અકબર પોતાના મહેલમાંથી બહાર આવીને હોળી રમતા હતા.
શાહજહાંએ હોળીને આપ્યો શાહી ઉત્સવનો દરજ્જો
અકબરના પુત્ર જહાંગીરને હોળી રમવાનું ગમતું નહોતું પરંતુ તે આ તહેવાર પર પોતાના દરબારમાં સંગીતના ખાસ કાર્યક્રમોનું આયોજન કરતો હતો. આ સાથે તેને કિલ્લાની બારીમાંથી લોકોને હોળી રમતા જોવાનું પસંદ હતું. જહાંગીરના પુત્ર શાહજહાંએ હોળીને વધુ ભવ્ય બનાવી અને તેને શાહી તહેવારનું સ્વરૂપ આપ્યું. તેણે હોળીનું નામ આબ-એ-પશી અને ઈદ-એ-ગુલાબી રાખ્યું.
ઝફરે હોળી પર ઘણા ઉર્દૂ ગીતો લખ્યા
મુઘલ વંશના છેલ્લા સમ્રાટ ઝફરને પણ હોળીનો તહેવાર ખૂબ જ પસંદ હતો. તેણે હોળી પર ઉર્દૂ ગીતોની શ્રેણી બનાવી. તેમણે આવા જ એક ઉર્દૂ ગીતમાં લખ્યું હતું, ‘ક્યોં મો પે રંગ કી મારી પિચકારી, દેખો કુંવરજી દૂંગી મેં ગારી.’ તેમના શાસનમાં ટેસુના ફૂલોમાંથી રંગો બનાવવામાં આવ્યા હતા. તેના શાસનકાળમાં હોળી રમનારાઓ માટે ખાવા-પીવાની ખાસ વ્યવસ્થા હતી.