નાણાકીય વર્ષ 2021-22 (FY22) એટલે કે અસેસમેંટ વર્ષ 2022-23 (AY23) માટે આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરવાનો સમય શરૂ થઈ ગયો છે. આવકવેરા વિભાગ સતત લોકોને ITR ફાઇલ કરવાની સમયમર્યાદાની રાહ જોયા વિના તરત જ ITR ફાઇલ કરવા માટે કહી રહ્યું છે. આ વખતે ITR ફાઈલ કરવાની અંતિમ તારીખ 31 જુલાઈ 2022 છે અને જરૂરી નથી કે દર વખતની જેમ તેને લંબાવવી જોઈએ. આવી સ્થિતિમાં મોડેથી કરદાતાઓને ભારે પડી શકે છે. આ સમયથી, ITR ફાઇલિંગના કેટલાક નિયમોમાં ફેરફાર કરવામાં આવ્યા છે. ITR ફાઇલ કરતા પહેલા આ ફેરફારો વિશે જાણવું જરૂરી છે, અન્યથા શક્ય છે કે ITR ફાઇલ કર્યા પછી પણ તમને આવકવેરા વિભાગ તરફથી નોટિસ મળી શકે છે.
આવકવેરા વિભાગે તાજેતરમાં AIS એટલે કે વાર્ષિક માહિતી નિવેદન અને TIS એટલે કે કરદાતાની માહિતીનો સારાંશ લોન્ચ કર્યો છે. વિભાગે ITR ફાઇલિંગમાં પારદર્શિતા લાવવા અને કરદાતાઓ માટે વસ્તુઓ સરળ બનાવવા માટે આની શરૂઆત કરી છે. ચાલો જાણીએ AIS અને TIS શું છે… નવા AIS ફોર્મમાં કરદાતાઓને વિવિધ ચેનલોમાંથી થતી તમામ કમાણીની વિગતો આપવામાં આવી છે. જેમાં બચત ખાતામાંથી મળતું વ્યાજ, રિકરિંગ અને ફિક્સ ડિપોઝીટમાંથી આવક, ડિવિડન્ડ, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ સહિતની સિક્યોરિટીઝ ટ્રાન્ઝેક્શનમાંથી આવક, વિદેશમાંથી મળેલા નાણાં વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
ITR ફાઇલિંગને સરળ બનાવવા માટે, આવકવેરા વિભાગે TIS રજૂ કર્યું છે. આમાં, કરદાતાઓને કરપાત્ર રકમ વિશે એકસાથે માહિતી મળે છે. સામાન્ય રીતે લોકો ખાસ કરીને પગારદાર વર્ગ ફોર્મ-16ના આધારે ITR ફાઇલ કરે છે. જો કે, આ સિવાય અનેક પ્રકારની આવક અને ભેટ પણ આવકવેરાના દાયરામાં આવે છે. આ તે છે જ્યાં AIS અને TIS કરદાતાઓ માટે મદદરૂપ સાબિત થાય છે. AIS માં તમને પગાર સિવાયના સ્ત્રોતોમાંથી દરેક આવકની વિગતો મળે છે જે આવકવેરા અધિનિયમ 1961 હેઠળ નિર્દિષ્ટ કરવામાં આવી છે. મતલબ કે તે દરેક આવકની માહિતી મેળવશે જે કરપાત્ર શ્રેણીની છે. સરળ શબ્દોમાં AIS ને કોઈપણ એક નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન કરવામાં આવેલા તમામ નાણાકીય વ્યવહારોનું વિગતવાર નિવેદન કહી શકાય. TIS આનો સારાંશ છે.
*AIS/TIS કેવી રીતે ડાઉનલોડ કરવું?
-સૌ પ્રથમ આવકવેરા ફાઇલિંગ પોર્ટલ (www.incometax.gov.in) પર જાઓ.
-હવે PAN નંબર અને પાસવર્ડની મદદથી તમારા એકાઉન્ટમાં લોગ ઇન કરો.
-ટોચના મેનૂમાં સેવાઓ ટેબ પર જાઓ.
-ડ્રોપડાઉનમાં ‘વાર્ષિક માહિતી નિવેદન (AIS)’ પસંદ કરો.
-તમે Proceed પર ક્લિક કરતાની સાથે જ એક અલગ વેબસાઇટ ખુલશે.
-નવી વેબસાઇટ પર AISનો વિકલ્પ પસંદ કરો.
-હવે તમને AIS અને TIS બંને ડાઉનલોડ કરવાનો વિકલ્પ મળશે.
-તમે PDF અથવા JSON ફોર્મેટમાં AIS અને TIS ડાઉનલોડ કરી શકો છો.