દિલ્હીના મુખ્યમંત્રી અરવિંદ કેજરીવાલે હાલમાં જ ચલણી નોટો પર લક્ષ્મી-ગણેશની તસવીર છાપવાની માંગ કરી હતી. આ માંગ પર સરકારનો જવાબ સંસદમાં સામે આવ્યો છે. સરકારે સંસદમાં જણાવ્યું હતું કે તેને ભારતીય ચલણી નોટો પર સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓથી લઈને પ્રખ્યાત વ્યક્તિત્વો, દેવી-દેવતાઓ અને પ્રાણીઓની તસવીરો છાપવા માટે વિનંતીઓ મળી છે. તે જ સમયે, સરકારે ચલણી નોટોમાંથી રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીની તસવીર હટાવવાની કોઈપણ યોજનાને નકારી કાઢી છે.
લોકસભામાં સરકારને પૂછવામાં આવ્યું હતું કે શું ભારતીય ચલણી નોટો પર દેવી લક્ષ્મી અને ભગવાન ગણેશના ફોટા સહિત વધુ ફોટા મૂકવાની માંગ અંગે સરકારને કોઈ વિનંતી કરવામાં આવી છે? આવી સ્થિતિમાં આ માંગને લઈને સરકારની શું યોજના છે. આ પ્રશ્નના જવાબમાં નાણા રાજ્યમંત્રી પંકજ ચૌધરીએ સ્વીકાર્યું છે કે સરકારને વિનંતી કરીને આ માંગણી કરવામાં આવી છે. તેમણે કહ્યું કે સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓથી લઈને પ્રતિષ્ઠિત વ્યક્તિઓ, દેવી-દેવતાઓ અને પ્રાણીઓના ચિત્રો ચલણી નોટો પર છાપવાની માંગ કરવામાં આવી છે. તેમણે કહ્યું કે આરબીઆઈ એક્ટ 1934ની કલમ 25 હેઠળ બેંક નોટની ડિઝાઈન, ફોર્મ અને સામગ્રીના ઉપયોગ અંગે આરબીઆઈના સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સની ભલામણ બાદ સરકાર પાસેથી મંજૂરી લેવી પડે છે, ત્યારબાદ જ તેમાં ફેરફાર શક્ય છે. સરકારને પૂછવામાં આવ્યું કે શું ભારતીય ચલણી નોટોમાંથી રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીનો ફોટો હટાવવાની યોજના પર વિચાર કરવામાં આવી રહ્યો છે? તો નાણા રાજ્યમંત્રીએ સ્પષ્ટ ના પાડી દીધી અને કહ્યું કે આનો પ્રશ્ન જ ઊભો થતો નથી.
RBI clarifies: No change in existing Currency and Banknoteshttps://t.co/OmjaKDEuat
— ReserveBankOfIndia (@RBI) June 6, 2022
તેમણે કહ્યું કે ચલણી નોટો પરની તસવીરને લઈને સરકારને ઘણી વિનંતીઓ અને સૂચનો મળ્યા છે. પંકજ ચૌધરીએ કહ્યું કે 6 જૂન, 2022ના રોજ આરબીઆઈએ એક પ્રેસ રિલીઝ જારી કરીને સ્પષ્ટ કર્યું છે કે હાલની ચલણી નોટોને બદલવાનો કોઈ પ્રસ્તાવ નથી. નોંધપાત્ર વાત એ છે કે, ત્યારે આરબીઆઈએ વર્તમાન ચલણી નોટો અને બેંક નોટોમાંથી રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીની તસવીર હટાવવાની અફવાઓનું ખંડન કરવું પડ્યું હતું. હકીકતમાં, એવા અહેવાલો હતા કે નાણા મંત્રાલય અને ભારતીય રિઝર્વ બેંક રવિન્દ્રનાથ ટાગોર અને મિસાઇલ મેન, ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ એપીજે કલામના ચિત્રોવાળી નોટોની નવી શ્રેણી છાપવા પર વિચાર કરી રહ્યા છે. જે બાદ આરબીઆઈએ આ સમાચારને નકારવા આગળ આવવું પડ્યું હતું.