ISRO NEWS: ભારતીય અંતરિક્ષ સંશોધન સંસ્થા ઇસરોએ આજે એક્સ-રે પોલીમીટર સેટેલાઇટ એટલે કે XPoSatનું પ્રક્ષેપણ કર્યું હતું. પ્રક્ષેપણ યાન PSLV-C58ની આ 60મી ખેપ હશે. શ્રી હરિકોટ પ્રક્ષેપણ કેન્દ્ર પરથી આજે સવારે આ રોકેટ છોડવામાં આવ્યું હતું. એક્સપોસેટ ઉપગ્રહ પૃથ્વીની પૂર્વગામી નીચી ભ્રમણકક્ષામાં તરતો મુકાશે. આ સાથે જ બ્લેક હોલના સ્ટડી મામલે આ સિદ્ધિ મેળવનાર ભારત વિશ્વનો બીજો દેશ બની ગયો છે.
આ એવો પહેલો ઉપગ્રહ છે, જે બહારથી આવતા સંભવિત એક્સ-રે- ક્ષ કિરણોનું માપન કરશે. તેની સાથે સાથે ક્યાંયથી પણ ઉત્સર્જીત થનારા કોસ્મિક કિરણોને પણ ઝીલીને તેનો અભ્યાસ કરશે. ISROના અધ્યક્ષ એસ સોમનાથે જણાવ્યું છે કે ભારતનું પ્રીમિયર સોલાર મિશન આદિત્ય-L1 6 જાન્યુઆરીએ પૃથ્વીથી 1.5 મિલિયન કિલોમીટર દૂર સ્થિત લેગ્રાંગિયન પોઈન્ટ (L1) તેના નિર્ધારિત ગંતવ્ય પર પહોંચી જશે.
એસ. સોમનાથે આ મિશન પ્રત્યે આશા કરી વ્યક્ત
શ્રીહરિકોટા ખાતે XPoSat ના લોન્ચિંગ પ્રસંગે મીડિયા સાથે વાતચીત કરતા એસ. સોમનાથે કહ્યું કે, ISRO ટૂંક સમયમાં આદિત્ય-L1ને ત્યાં મૂકવા માટે અંતિમ દાવપેચ કરશે. 2 સપ્ટેમ્બરના રોજ લોન્ચ કરાયેલ આદિત્ય-L1 એ L1 પર પ્રભામંડળની ભ્રમણકક્ષામાંથી સૂર્યનો અભ્યાસ કરવાના ભારતના અગ્રણી સાહસને ચિહ્નિત કરે છે.
વધુમાં એસ. સોમનાથે જણાવ્યું હતું કે, આ વર્ષે ISRO પાસે લગભગ 12 થી 14 મિશન પાઇપલાઇનમાં છે. 2024 ગગનયાન મિશનની તૈયારીઓનું વર્ષ બનવા જઈ રહ્યું છે. 2025માં ગગનયાનના વાસ્તવિક પ્રક્ષેપણ પહેલા સંખ્યાબંધ પરીક્ષણો કરવામાં આવશે.
જાણો XPOSAT સેટેલાઈટ વિશે
ISROનું આ PSLV-C58 મિશન XPOSAT સેટેલાઈટને પૂર્વ તરફ નીચા ઝોકની ભ્રમણકક્ષામાં પ્રક્ષેપિત કરશે. XPOSAT ના ઇન્જેક્શન પછી, PS4 સ્ટેજને ઓર્બિટલ પ્લેટફોર્મ (OP) પ્રયોગો માટે 3-એક્સિસ સ્ટેબિલાઈઝ્ડ મોડમાં જાળવવા માટે ભ્રમણકક્ષાને 350 કિમીની પરિપત્ર ભ્રમણકક્ષામાં ઘટાડવા માટે ફરીથી શરૂ કરવામાં આવશે.
XPoSat (X-ray Polarimeter Satellite) ISROનો પ્રથમ સમર્પિત વૈજ્ઞાનિક ઉપગ્રહ છે જે અવકાશી સ્ત્રોતોમાંથી એક્સ-રે ઉત્સર્જનના અવકાશ-આધારિત ધ્રુવીકરણ માપનમાં સંશોધન કરે છે. તે XSPECT પેલોડ દ્વારા એનર્જી બેન્ડ 0.8-15keVમાં કોસ્મિક એક્સ-રે સ્ત્રોતોના લાંબા ગાળાના વર્ણપટકીય અને ટેમ્પોરલ અભ્યાસ પણ કરે છે. તે બે પેલોડ વહન કરે છે જેમ કે POLIX અર્થ એક્સ-રેમાં પોલારિમીટર ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટ અને XSPECT જેનો અર્થ થાય છે એક્સ-રે સ્પેક્ટ્રોસ્કોપી અને સમય.
જાણો POLIX એટલે શું?
સસ્તું સોનુ ભૂલી જ જાઓ, વર્ષ 2024માં સોનાના ભાવ ઘોબા ઉપાડી દેશે, 70000 જેટલી કિંમત તો પહોંચી જ જશે
POLIX એ રમન સંશોધન સંસ્થા દ્વારા સાકાર કરવામાં આવ્યું છે અનેસ્પેસ એસ્ટ્રોનોમી ગ્રુપ ઓફ URSC દ્વારા છે. આ PSLV-C58 મિશન અવકાશ સંશોધન અને તકનીકી નવીનતાને આગળ વધારવા માટે ISROની અતૂટ પ્રતિબદ્ધતાને પુનઃપુષ્ટ કરે છે.