છતરપુર: ગુડૌરા ગામમાં સ્થિત હનુમાનજી મંદિર માત્ર સ્થાનિક લોકો માટે જ નહીં પરંતુ અન્ય રાજ્યોના ભક્તો માટે પણ આકર્ષણનું કેન્દ્ર છે. આ મંદિરની વિશેષતા એ છે કે અહીં સ્થાપિત ભગવાન હનુમાનની મૂર્તિ જમીનમાંથી નીકળી છે, જેનો જમણો પગ અંડરવર્લ્ડ સાથે જોડાયેલો હોવાનું કહેવાય છે. પૂજારી શોભાલાલ પાંડેના જણાવ્યા અનુસાર, આ મૂર્તિ અંગ્રેજોના સમયની છે અને તેની ચમત્કારિક શક્તિઓને કારણે લોકો તેને જોવા માટે દૂર-દૂરથી આવે છે. આ મંદિરની ઓળખ અને રહસ્યમય ઈતિહાસ તેને ખાસ બનાવે છે.
ઇતિહાસનો પડઘો
22 વર્ષથી પૂજારી રહેલા શોભાલાલ પાંડે કહે છે કે મંદિરનું નિર્માણ ઘણું પાછળથી થયું હતું, પરંતુ મૂર્તિ બ્રિટિશ યુગની છે. લગભગ 80 વર્ષ પહેલા જ્યારે ડેમ બની રહ્યો હતો ત્યારે ખોદકામ દરમિયાન આ મૂર્તિ જમીનમાં દાટેલી મળી આવી હતી. તે સમયે અહીં ગાઢ જંગલ હતું અને જંગલી પ્રાણીઓના ડરથી લોકો અહીં આવતા અચકાતા હતા. ગ્રામજનોએ વસાહતમાં મૂર્તિ સ્થાપિત કરવાની યોજના બનાવી હતી, પરંતુ તેને જમીન પરથી હટાવવાનું શક્ય બન્યું ન હતું. હનુમાનજી તેમના સ્વપ્નમાં આવ્યા અને કહ્યું કે તેઓ ત્યાં જ રહે અને તેમની પૂજા કરવામાં આવે, ત્યારથી તે મૂર્તિ તે જ સ્થાન પર બિરાજમાન છે.
ગામના રામકિશોર વિશ્વકર્મા જણાવે છે કે આ મૂર્તિનો જમણો પગ પાતાળ સાથે જોડાયેલો છે. ઘણી વખત ખોદકામ હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ જમણા પગના અંતનો કોઈ નિશાન મળી શક્યો ન હતો. આ રહસ્યથી મૂર્તિનું મહત્વ વધુ વધી ગયું છે. ગામના રહેવાસી કલ્લુ સિંહ કહે છે કે જ્યારે પણ ગામમાં કોઈ સંકટ આવે છે ત્યારે હનુમાનજી ગામની રક્ષા કરે છે. એક વખત જ્યારે ગામમાં ઈંટના ભઠ્ઠાની આગ ફેલાઈ ગઈ ત્યારે ગ્રામજનોએ હનુમાનજીનું નામ લીધું, ત્યારબાદ તોફાન અને વરસાદ થયો અને આગ શમી ગઈ.
વિવાદ નિરાકરણની શક્તિ
આ મંદિરની એક રસપ્રદ વાત એ છે કે અહીં આવ્યા પછી કોઈ પણ વ્યક્તિ ખોટા શપથ લઈ શકતા નથી. જ્યારે પણ કોઈની સાથે વિવાદ થાય છે અને ગ્રામજનો તેને ઉકેલવામાં નિષ્ફળ જાય છે, ત્યારે તેઓ અહીં આવે છે, અને તેમની વિચારસરણી બદલાઈ જાય છે. આનાથી વિવાદો દૂર થાય છે અને ગામમાં શાંતિ જળવાઈ રહે છે. આ મંદિરની ચમત્કારિક શક્તિઓ અને રહસ્યમય ઈતિહાસએ તેને એક મહત્વપૂર્ણ ધાર્મિક સ્થળ બનાવી દીધું છે, જ્યાં લોકો દૂર-દૂરથી હનુમાનજીના આશીર્વાદ લેવા આવે છે.
આ રીતે મંદિર પ્રત્યે લોકોની આસ્થા વધી
શંકરદાસે 1987 થી 1991 વચ્ચે સતત દસ દિવસ સુધી ત્રણ વખત સમાધિ લીધી ત્યારે હનુમાન મંદિરને લોકોની આસ્થાનું કેન્દ્ર બનાવ્યું હતું. તેની તપસ્યા જોઈને લોકો આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયા. તેમની સમાધિ અને જીવનમાં પાછા આવવાને કારણે, ભૂ હનુમાન મંદિરમાં જ લોકોની શ્રદ્ધા વધુ વધી.
મૂર્તિનું કદ આપોઆપ વધતું જાય છે.
મંદિરની સ્થાપના બાદ ધીરે ધીરે હનુમાનની મૂર્તિની સંખ્યામાં વધારો થતો જોવા મળ્યો. એવું કહેવાય છે કે જ્યારે હનુમાનજીની મૂર્તિની સ્થાપના કરવામાં આવી ત્યારે તે મૂર્તિ લગભગ 6 ઇંચ અથવા થોડી મોટી હતી, પરંતુ અત્યાર સુધી આ મૂર્તિ લગભગ ત્રણ ફૂટથી વધીને સાડા ત્રણ ફૂટ થઈ ગઈ છે. આજે પણ આ પ્રતિમા દર થોડા વર્ષોમાં થોડાક ઇંચ વધતી રહે છે. આ ચમત્કારો જોઈને લોકો જાતે જ અહીં આવવા લાગ્યા અને હવે તે જીવંત સ્વંભુ હનુમાન મંદિર તરીકે ઓળખાવા લાગ્યું છે.
રામચરિત માનસનો પાઠ 24 વર્ષથી અવિરત ચાલી રહ્યો છે.
આ મંદિરમાં છેલ્લા 24 વર્ષથી સતત 24 કલાક રામચરિત માનસનો પાઠ ચાલી રહ્યો છે. સમગ્ર દેશમાં આ એક એવું મંદિર છે, જ્યાં દરરોજ 24 કલાક પાઠ ચાલુ રહે છે. આ મંદિરમાં જે રીતે માનસનો પાઠ કરવામાં આવે છે તેનાથી સમગ્ર હનુમાન મંદિર પરિસર ગુંજી ઉઠે છે. સુરીલા અવાજને કારણે મંદિર પરિસરમાં પહોંચતા જ લોકોની લાગણીઓ બદલાઈ જાય છે. લોકો અહીં કલાકો સુધી બેસીને પૂજા અને ભક્તિમાં પોતાનો સમય પસાર કરે છે. તે જ સમયે, હનુમાન જયંતિ પર, અડધા કલાક માટે પાઠ બંધ કરવામાં આવે છે અને સંપૂર્ણ પ્રસાદ ચઢાવ્યા પછી, ફરી એકવાર રામચરિત માનસનો પાઠ શરૂ થાય છે.
મંદિરની સામે એક ભક્તે ભવ્ય રામ મંદિર બનાવ્યું.
અંબિકાપુર શહેરના એક વેપારી અને હનુમાન ભક્ત જગદીશ પ્રસાદ સુલતાનિયા આ મંદિરથી એટલા પ્રભાવિત થયા કે તેમને ત્યાં ભવ્ય રામ જાનકી મંદિરની સ્થાપના થઈ. મંદિર બનાવતી વખતે તેમણે લોકો પાસેથી એક રૂપિયો પણ માંગ્યો ન હતો. તેમણે ગુપ્તદાન દ્વારા અહીં રામ-જાનકી મંદિરનું નિર્માણ કરાવ્યું છે. હમણાં જ લોકોને ખબર પડી છે કે ભવ્ય મંદિર આ જ ઉદ્યોગપતિ દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું છે.
મંદિરની કારીગરી જોઈને લોકો આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયા
રામ-જાનકી મંદિરના અંદરના ભાગમાં દંતવલ્ક જોઈને દરેક વ્યક્તિ દંગ રહી જાય છે. અહીંયા દિવાલો પર રામાયણની દરેક ઘટના અને દ્રશ્યો દોરવામાં આવ્યા છે જે પણ અહીં દર્શન કરવા આવે છે તે ભાવુક થઈ જાય છે.