ભારતમાં શિવના અનેક મંદિરો છે. પરંતુ આમાંથી થોડા જ એવા છે જ્યાં ભગવાન ભોલેનાથ તેમના પરિવાર સાથે બિરાજમાન છે. આ સિવાય કેટલાક એવા મંદિરો છે જેનો ઈતિહાસ જૂનો છે. ગરીબનાથ ધામનો ઈતિહાસ ઘણો જૂનો છે. શિવના આ મંદિર વિશે એવી માન્યતા છે કે અહીં ભગવાન શિવ આખા પરિવાર સાથે રહે છે.
બાબા ગરીબનાથ ધામ બિહારના મુઝફ્ફરપુર જિલ્લામાં આવેલું છે. આ મંદિરનો ઈતિહાસ 300 વર્ષ જૂનો હોવાનું કહેવાય છે. આ મંદિરમાં શિવ માતા પાર્વતી સહિત પરિવાર સાથે રહે છે. બાબા ગરીબનાથ મંદિર પરિસરમાં ભગવાન શિવ સાથે સૂર્ય, રાધા કૃષ્ણ અને હનુમાન પણ બિરાજમાન છે. આ ઉપરાંત, નંદી ગર્ભગૃહના મુખ્ય દ્વાર પર બિરાજમાન છે.
હાલમાં જ્યાં બાબા ગરીબનાથનું મંદિર આવેલું છે તે જમીનના માલિકે આર્થિક સંકડામણના કારણે પોતાની જમીન એક મકાનમાલિકને વેચી દીધી હતી. એ જમીન પર એક વટવૃક્ષ હતું. જે જમીનના માલિકે મજૂરને બોલાવીને તેને કાપવાનું શરૂ કર્યું હતું. આ દરમિયાન ઝાડમાંથી લોહી જેવું પ્રવાહી નીકળવા લાગ્યું. આ પછી, મકાન માલિકે આગળના કામ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો. કહેવાય છે કે તે જ દિવસે રાત્રે જમીનદારને સ્વપ્નમાં શિવના દર્શન થયા હતા. સ્વપ્નમાં ભગવાન શિવે મકાનમાલિકને તે સ્થાન પર સ્થાપિત કરવા કહ્યું. આ ઉપરાંત એવું પણ કહેવાય છે કે આ મંદિરની શોધ એક ગરીબ મજૂરે કરી હોવાથી તે ગરીબનાથ ધામ તરીકે પ્રખ્યાત થયું.
કહેવાય છે કે જમીન વેચનાર ખૂબ જ ગરીબ હતો. દીકરીના લગ્ન માટે તેની પાસે કંઈ નહોતું. તેથી તે વટવૃક્ષ ધરાવતી જમીન વેચવા જઈ રહ્યો હતો. પરંતુ ભગવાન શિવના દર્શન કર્યા બાદ તેમની પુત્રીના લગ્ન આપોઆપ ગોઠવાઈ ગયા. ત્યારથી ગરીબનાથ ધામની ખ્યાતિ લોકોમાં વધતી ગઈ.