Risk of heart attack: આપણા શરીરમાં હૃદય આપણને જીવનના ધબકારા આપે છે. આ ધબકારા બંધ થઈ ગયા અને જીવનની વાર્તા ત્યાં જ પૂરી થઈ ગઈ. હૃદય અટક્યા વિના અને થાક્યા વિના સતત ધબકતું રહે છે. તેથી હૃદયની સુરક્ષા આપણા માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
પરંતુ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં યુવાનોમાં જે રીતે હાર્ટ એટેક કે કાર્ડિયાક અરેસ્ટના કેસ વધી રહ્યા છે તે ખૂબ જ ચિંતાનો વિષય છે. યુવાનો પણ નાચતા કે ક્રિકેટ રમતા હાર્ટ એટેકનો શિકાર બની રહ્યા છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન અનુસાર, વિશ્વભરમાં અંદાજે 1.79 કરોડ લોકો હાર્ટ એટેક અથવા હૃદય સંબંધિત રોગોને કારણે મૃત્યુ પામે છે. વિશ્વભરના નિષ્ણાતો આને લઈને ચિંતિત છે.
નિષ્ણાતોના મતે, હાર્ટ એટેક, કાર્ડિયાક અરેસ્ટ, હાર્ટ ફેલ્યોર અથવા સ્ટ્રોકના કારણે થતા મૃત્યુ માટે ઘણી બાબતો જવાબદાર છે, પરંતુ જાગૃતિનો અભાવ પણ એક મોટું કારણ છે. લોકો સમજી શકતા નથી કે તેનો સામનો કેવી રીતે કરવો.
શિયાળામાં હાર્ટ એટેકનું વધુ જોખમ
ઓલ ઈન્ડિયા ઈન્સ્ટીટ્યુટ ઓફ મેડિકલ સાયન્સ એઈમ્સના કાર્ડિયોલોજી વિભાગના પ્રોફેસર અને પદ્મશ્રીથી સન્માનિત વરિષ્ઠ પ્રોફેસર ડૉ.નીતીશ નાયકે જણાવ્યું હતું કે સામાન્ય રીતે શિયાળામાં હાર્ટ એટેકના કેસ વધે છે. આ માટે ઘણા કારણો જવાબદાર છે.
લોકોની જીવનશૈલીમાં બદલાવ આવી રહ્યા છે. ખાવાની ખોટી આદતો અને સ્ટ્રેસ આને વધુ વધારી રહ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે શિયાળામાં જ્યારે તાપમાન વધે છે ત્યારે આપણા શરીરની નસો સંકોચવા લાગે છે. આમાં વધુ પડતી મહેનત કે નાચવા કે દોડવાને કારણે હ્રદય પર અચાનક દબાણ વધી જાય છે.
એટલે કે, હૃદયના સ્નાયુઓ પર વધારાનું દબાણ આવે છે, જેના કારણે હૃદયમાં અચાનક લોહી ગંઠાઈ જાય અથવા બ્લોકેજ થઈ શકે. જેના કારણે અચાનક હાર્ટ એટેકનો ખતરો અનેકગણો વધી જાય છે.
ખાધા પછી ડાન્સ કરવાથી હાર્ટ એટેકનો ખતરો વધારે
અનેક પ્રખ્યાત હસ્તીઓને નવું જીવન આપનાર ડૉ.નીતીશ નાયકે કહ્યું કે જ્યારે તમે ખોરાક લો છો ત્યારે લોહીનું પરિભ્રમણ પેટ તરફ વધુ થાય છે. આનાથી શરીરમાં એકંદર બ્લડ પ્રેશર ઘટે છે. એટલે કે આ સમયે હૃદયને લોહીનો પુરવઠો થોડો ઓછો થવા લાગે છે.
આ સ્થિતિમાં, જો ઠંડીની લહેર હોય અને તમે બહાર ફરવા જતા હોવ અથવા નાચવા કે દોડવા જેવા સખત કામ કરતા હોવ તો હૃદયને ઘણી રીતે અસર થાય છે. એક, શિયાળામાં નસો પહેલેથી જ સંકોચાઈ જાય છે જેના કારણે હૃદયને લોહીનો પુરવઠો ઓછો થવા લાગે છે. બીજી તરફ, જ્યારે તમે ખોરાક લો છો, ત્યારે લોહી પેટ તરફ ખેંચાય છે અને શરીરમાં લોહીની વધુ ઉણપ થાય છે. આવી સ્થિતિમાં હાર્ટ એટેકનું જોખમ પણ ઘણું વધી જશે.
ઇન્સ્યુલિન પણ શરીરનું દુશ્મન
ખોરાક ખાધા પછી હાર્ટ એટેકના જોખમનું બીજું કારણ એ છે કે ખોરાક ખાધા પછી, ખોરાકમાંથી ઊર્જા ઉત્પન્ન કરવા માટે ઇન્સ્યુલિનનું ઉત્પાદન વધવા લાગે છે. વધારે ઇન્સ્યુલિન ઝડપથી ઉર્જા ઉત્પન્ન કરવાનું શરૂ કરે છે. આ પ્રક્રિયામાં ઓક્સિજનની વધુ જરૂર પડે છે. વધુ ઓક્સિજન આપવા માટે બ્લડપ્રેશર વધારવું પડે છે.
VGGS2024: ઈસરોએ મોટી કરી જાહેરાત, 2040 સુધીમાં લોન્ચ કરશે પોતાનું સ્પેસ સ્ટેશન
VGGS2024: ગુજરાતમાં મુખ્યમંત્રી ગ્રામ સડક યોજનામાં NDB-ન્યૂ ડેવલપમેન્ટ બેંક 500 મિલિયન ડોલર લોન આપશે
હાઈ બ્લડ પ્રેશર એટલે હૃદય પર વધુ દબાણ. આ ધમનીઓની આંતરિક દિવાલના એન્ડોથેલિયમના કાર્યને નુકસાન પહોંચાડે છે. પરિણામે, ધમનીઓમાં લોહીના ગંઠાવાનું જોખમ વધે છે. એટલે કે બ્લડ ક્લોટ થવાને કારણે હાર્ટ એટેકનો ખતરો વધી જાય છે. આનાથી એવા લોકોમાં જોખમ અનેકગણું વધી જાય છે જેમને પહેલાથી જ હૃદય સંબંધિત ગૂંચવણો છે.