Aditya-L1 Mission: ભારત આજે અવકાશમાં વધુ એક ઈતિહાસ રચવા માટે તૈયાર છે. જો બધું બરાબર રહેશે તો ઈસરોના આદિત્ય એલ-1 એટલે કે ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા સૂર્ય પર ધ્વજ ફરકાવશે. સૂર્યનો અભ્યાસ કરવા માટે, દેશના પ્રથમ અવકાશ મિશન ‘આદિત્ય L1’ને તેના અંતિમ ગંતવ્ય ભ્રમણકક્ષામાં એટલે કે L1 પોઈન્ટમાં આજે એટલે કે શનિવારે સાંજે પૃથ્વીથી લગભગ 15 લાખ કિલોમીટર દૂર રાખવામાં આવશે.
ISRO અનુસાર, આદિત્ય L1 પૃથ્વીથી લગભગ 15 લાખ કિલોમીટર દૂર સૂર્ય-પૃથ્વી પ્રણાલીના ‘લેગ્રેન્જ પોઈન્ટ 1’ (L1) ની આસપાસ પ્રભામંડળની ભ્રમણકક્ષામાં પહોંચશે. ‘L1 બિંદુ’ પૃથ્વી અને સૂર્ય વચ્ચેના કુલ અંતરના લગભગ એક ટકા જેટલું છે. હવે સવાલ એ ઊભો થાય છે કે આદિત્ય L1થી ભારતને શું ફાયદો થશે, તેને માત્ર સૂર્ય પર જ કેમ મોકલવામાં આવી રહ્યો છે?
ઈસરોના જણાવ્યા અનુસાર, ‘L1 પોઈન્ટ’ની આસપાસ પ્રભામંડળ ભ્રમણકક્ષામાં આદિત્ય-L ઉપગ્રહથી સૂર્ય સતત જોઈ શકાય છે. આનાથી સૌર પ્રવૃત્તિઓનું અવલોકન કરવામાં અને વાસ્તવિક સમયમાં અવકાશના હવામાન પર તેની અસર જોવામાં વધુ ફાયદો થશે. વાસ્તવમાં, ‘લેગ્રેન્જ પોઈન્ટ’ એવો પ્રદેશ છે જ્યાં પૃથ્વી અને સૂર્ય વચ્ચેનું ગુરુત્વાકર્ષણ નિષ્ક્રિય થઈ જાય છે. પ્રભામંડળ ભ્રમણકક્ષા એ L1, L2 અથવા L3 ‘લૅગ્રેન્જ બિંદુઓ’માંથી એકની નજીકની સામયિક, ત્રિ-પરિમાણીય ભ્રમણકક્ષા છે.
આજે ભારત સૂર્ય પર ફરકાવશે ધ્વજ, આદિત્ય L1 કરશે અંતિમ છલાંગ, ઈસરો રચશે ઈતિહાસ!
જાણો, આદિત્ય એલ-1 સૂર્યના કયા રહસ્યો જાહેર કરશે?
– આ કોરોનલ હીટિંગ અને સોલાર વિન્ડ વિશે જણાવશે.
– કોરોનલ માસ ઇજેક્શન વિશે જાણશે.
– ઉપરાંત, સૂર્યની અંદર અને બહારના તાપમાનમાં આટલો તફાવત શા માટે છે?
– સૂર્ય એક તારો છે, તેની ઉંમર શું છે?
– શું તે બ્લેક હોલમાં ફેરવાઈ જશે અને જો હા તો ક્યારે?
ભારત આજે સાંજે 4 વાગે ઈતિહાસ રચશે
ઈસરોના એક અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર, આજે એટલે કે શનિવારે લગભગ 4 વાગે આદિત્ય-L1ને L1ની આસપાસ પ્રભામંડળની કક્ષામાં મૂકવામાં આવશે. જો આપણે આ નહીં કરીએ, તો સંભવ છે કે તે સૂર્ય તરફ તેની મુસાફરી ચાલુ રાખશે.
ISROના ધ્રુવીય ઉપગ્રહ પ્રક્ષેપણ વાહન (PSLV-C57) એ 2 સપ્ટેમ્બરના રોજ શ્રીહરિકોટામાં સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટર (SDSC) ના બીજા લોન્ચ પેડ પરથી આદિત્ય-L1 સફળતાપૂર્વક લોન્ચ કર્યું. 63 મિનિટ અને 20 સેકન્ડની ઉડાન પછી, PSLV એ આદિત્ય-L1 ને પૃથ્વીની આસપાસ લંબગોળ ભ્રમણકક્ષામાં મૂક્યું.
આદિત્ય એલ-1 શેના માટે રચાયેલ છે?
‘આદિત્ય L1’ એ સૌર કોરોનાના દૂરસ્થ અવલોકન માટે અને પૃથ્વીથી લગભગ 1.5 મિલિયન કિલોમીટર દૂર ‘L1’ (સૂર્ય-અર્થ લેગ્રેંજિયન બિંદુ) પર સૌર પવનનું વાસ્તવિક અવલોકન કરવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે.
‘સોના કિતના સોના હૈ…’ ભારતમાં સૌથી વધુ સોનું કોની પાસે છે? 2,26,79,618 કિલોના માલિક કોણ છે?
અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે આ મિશનનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય સૌર વાતાવરણમાં ગતિશીલતા, સૂર્યની કોરોનાની ગરમી, સૂર્યની સપાટી પર સૌર ધરતીકંપ અથવા ‘કોરોનલ માસ ઇજેક્શન’ (CMEs), સૌર જ્વાળા સંબંધિત પ્રવૃત્તિઓ અને તેમની લાક્ષણિકતાઓનો અભ્યાસ કરવાનો છે. અને પૃથ્વીની નજીકની અવકાશમાં હવામાન સંબંધિત સમસ્યાઓ સમજવી પડશે.