સામાન્ય રીતે તમે વિમાનમાં તો મુસાફરી કરતા જ હશો પણ ક્યારેય વિચાર્યું છે કે પ્લેન કરતાં હેલિકોપ્ટર અકસ્માતો કેમ વધુ થાય છે? હાલમાં જ અફઘાનિસ્તાનમાં મોરોક્કન ચાર્ટર્ડ પ્લેન ક્રેશ થયાના સમાચાર પ્રકાશમાં આવ્યા અને આખી દુનિયામાં ખળભળાટ મચી ગયો. કેટલાક બહારના મીડિયાએ દાવો કર્યો હતો કે તે ભારતથી ઉડેલું વિમાન હતું, જે બદખશાન પ્રાંતમાં ક્રેશ થયું હતું. એવો પણ દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે વિમાન ભારતીયોનું હતું.
જોકે, થોડા સમય પછી ભારતે સ્પષ્ટ કર્યું કે આ વિમાન અમારું નથી. પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે શા માટે ચાર્ટર્ડ પ્લેન અથવા હેલિકોપ્ટર એરોપ્લેન કરતાં અકસ્માતો માટે વધુ જોખમી હોય છે? એક ઉડ્ડયન નિષ્ણાતે આ વિશે જણાવ્યું.
એવિએશન સેક્ટરમાં કામ કરી ચૂકેલી રેબેકા વિલિયમ્સે આના કારણો ગણાવ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે, હેલિકોપ્ટર વિમાનો કરતા ઓછી ઉંચાઈ અને ઝડપે ઉડે છે. જેના કારણે તેમને વીજલાઈન, ઈમારતો, વૃક્ષો અને પક્ષીઓ જેવા અવરોધોનો સામનો કરવો પડે છે.
હેલિકોપ્ટરમાં ભૂલની સંભાવના ઓછી હોવા છતાં, જોખમ એટલો વધારે છે કે તેઓ ઘણીવાર અકસ્માતોનો સામનો કરે છે. વધુમાં, હેલિકોપ્ટર એરોપ્લેન કરતાં વધુ જટિલ અને નાજુક મશીનરી ધરાવે છે. આને વધુ જાળવણી અને નિરીક્ષણની જરૂર છે. યોગ્ય દેખરેખના અભાવે ઘણા લોકોને સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે.
વિમાનો કરતાં નિયંત્રિત કરવું મુશ્કેલ
રેબેકા વિલિયમ્સે જણાવ્યું કે હેલિકોપ્ટરમાં મુખ્ય રોટર, ટેલ રોટર, ટ્રાન્સમિશન અને એન્જિન હોય છે. આ તમામ ફ્લાઇટ અને નિયંત્રણ માટે જરૂરી છે. જો આમાંથી કોઈ પણ ખોટું થાય તો અકસ્માત થવાની ખાતરી છે. આ સિવાય વિમાનો કરતાં હેલિકોપ્ટર ઉડવું અને નિયંત્રણ કરવું વધુ મુશ્કેલ છે.
ખાસ કરીને જ્યારે સ્પીડ ઘણી ઓછી રાખવી પડે. હેલિકોપ્ટર પાઇલટને દરેક સમયે ચોક્કસ ઇનપુટ્સની જરૂર હોય છે, જ્યારે વિમાનોમાં, જ્યારે તેઓ ઓટો પાઇલટ મોડમાં હોય છે, ત્યારે પાઇલટને વિચારવું પડતું નથી.
હેલિકોપ્ટર ખૂબ જ ઓછી ઊંચાઈએ ઉડે છે
હેલિકોપ્ટર ખૂબ જ ઓછી ઊંચાઈ પર હોય છે, તેથી ક્યારેક પવનની ઝડપ તેમને પરેશાન કરે છે. આ સિવાય હેલિકોપ્ટરનો ઉપયોગ પ્લેન કરતાં વધુ જોખમી કાર્યો માટે થાય છે.
“જો તમારે વિરાટને આઉટ કરવો હોય તો તેના અહંકારને છંછેડો…” પૂર્વ લિજેન્ડની ઈંગ્લેન્ડને વિચિત્ર સલાહ!
જો કોઈને પહાડી કે કોતર વિસ્તારમાંથી બહાર કાઢવું હોય, આગમાંથી બહાર આવવું હોય અથવા લશ્કરી મિશનનો સામનો કરવો હોય તો હેલિકોપ્ટરનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. હવામાનની પ્રતિકૂળ અસરો અને ઓછી દૃશ્યતા તેમના માટે વધુ સમસ્યાઓ ઊભી કરે છે.