World News: ભારત અને કતાર વચ્ચેના મજબૂત સંબંધોની ઝલક આજે ફરી જોવા મળી હતી. કતારે 8 ભૂતપૂર્વ ભારતીય નેવી ઓફિસરોની ફાંસીની સજા પર રોક લગાવી દીધી છે. આ નિર્ણયને ભારતની મોટી રાજદ્વારી જીત તરીકે જોવામાં આવી રહી છે. કતાર ભલે વિશ્વના સૌથી નાના દેશોમાંથી એક હોય, પરંતુ વૈશ્વિક રાજકારણ અને વૈશ્વિક અર્થતંત્રમાં તે મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. ભારતના ત્રિપુરા રાજ્ય જેટલું ક્ષેત્રફળ ધરાવતા આ દેશની વસ્તી ભલે 30 લાખ હોય, પરંતુ અર્થવ્યવસ્થાની દૃષ્ટિએ આ દેશ અમેરિકા, રશિયા, ચીન, જાપાન જેવા દેશોની હરોળમાં ઊભો છે.
હ્યુમન ડેવલપમેન્ટ ઈન્ડેક્સ 2023ના રિપોર્ટ અનુસાર સંયુક્ત રાષ્ટ્રએ તેને વિશ્વની શ્રેષ્ઠ અર્થવ્યવસ્થા ગણાવી છે. કતારની સમૃદ્ધિનો અંદાજ એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે ત્યાં પ્રતિ વ્યક્તિ આવક 51 લાખ રૂપિયાથી વધુ છે. જો કે, સંજોગો હંમેશા આવા ન હતા. એક સમય હતો જ્યારે કતાર ગુલામીનો ભોગ બનતો હતો અને દરેક માણસને ખાવાના પણ ફાંફાં હતા. કતારના લોકોને દિવસમાં બે વાર ભોજન પણ મળતું ન હતું. આજે તે દેશ વિશ્વના સૌથી ધનિક દેશોમાંનો એક છે.
ગુલામી અને ગરીબીની આફત
1930 થી 40 સુધી કતાર તેના સૌથી ખરાબ તબક્કામાંથી પસાર થઈ રહ્યું હતું. ગુલામીથી પીડિત કતારની સ્થિતિ વધુ વણસી ગઈ હતી. તુર્કી અને અંગ્રેજોની ગુલામીનો સામનો કર્યા બાદ તેને વર્ષ 1971માં બ્રિટનની ગુલામીમાંથી આઝાદી મળી હતી. આઝાદી તો મળી પણ ગરીબીએ છોડ્યું નહીં. એક તરફ સાઉદી અરેબિયા અને ત્રણ બાજુથી સમુદ્રથી ઘેરાયેલા કતારને તેના વિશાળ તેલના ભંડારથી જીવાદોરી મળી છે.
કતાર કેવી રીતે સમૃદ્ધ બન્યું?
વર્ષ 1950માં કતારમાં તેલના ઘણા મોટા ભંડાર મળી આવ્યા હતા. આ તેલના ભંડારોએ કતારનું નસીબ બદલી નાખ્યું. તેલને કારણે કતારમાં રોકાણ વધવા લાગ્યું. વર્ષ 1950માં કતારની વસ્તી 25 હજારથી ઓછી હતી જે 70ના દાયકામાં એક લાખને વટાવી ગઈ હતી. કતારના સુધારાએ તેની અર્થવ્યવસ્થાનો પાયો મજબૂત કર્યો. તેલના આધારે આ ઇસ્લામિક દેશનો દરજ્જો વધવા લાગ્યો અને વેપારનો વિસ્તાર થવા લાગ્યો. મોટા દેશોએ કતાર સાથે જોડાણ કરવાનું શરૂ કર્યું.
તેલ તેમજ ગેસના ભંડારની શોધથી કતારની અર્થવ્યવસ્થાને મોટો વેગ મળ્યો. તેના વિશાળ દરિયાકિનારાના ખર્ચે, કતાર તેના માછીમારીના વ્યવસાયને અર્થતંત્રનો મુખ્ય ભાગ બનાવ્યો. આજે કતાર કુદરતી ગેસ પુરવઠાની દ્રષ્ટિએ વિશ્વનો સૌથી મોટો નિકાસકાર છે.
દર ત્રીજી વ્યક્તિ કરોડપતિ, કોઈ ટેક્સ નથી
તેલ અને ગેસના આધારે કતારમાં લોકોની આવક વધવા લાગી. આજે દુબઈ, સાઉદી અરેબિયા અને અમેરિકા કરતાં વધુ અમીર લોકો અહીં વસે છે. અહીં માથાદીઠ આવક 51 લાખ રૂપિયાથી વધુ છે. કતારમાં દર ત્રીજો વ્યક્તિ કરોડપતિ છે. આટલું જ નહીં, કતારમાં લોકોને આવકવેરો ચૂકવવો પડતો નથી. અહીં નાના નજીવા ટેક્સ છે. અહીંના લોકોને વીજળી, પાણી, તબીબી સારવાર બધું મફત મળે છે.