World News: જ્યારે લખનૌના છેલ્લા નવાબ વાજિદ અલી શાહ(Wajid Ali Shah)ને અંગ્રેજોએ સત્તા પરથી હટાવ્યા ત્યારે તેમણે બ્રિટન જઈને રાણી વિક્ટોરિયા સમક્ષ આજીજી કરવાનો નિર્ણય કર્યો. નવાબે વિચાર્યું કે રાણી પોતે શાહી પરિવારની છે, તેથી તેને સમજશે. નવાબ વાજિદ અલી શાહ તેમની માતા મલિકા કિશ્વર બહાદુર ફખર-ઉઝ-ઝમાની ઉર્ફે જનાબ-એ-આલિયા, ભાઈ સિકંદર હસમત, નજીકના મંત્રીઓ અને સંબંધીઓ સાથે ઈંગ્લેન્ડ જવા માટે કલકત્તા પહોંચ્યા હતા.
કલકત્તા પહોંચતા જ નવાબનું મન બદલાઈ ગયું
ઈતિહાસકાર રુદ્રાંગશુ મુખર્જી (Rudrangshu Mukherjee) લખે છે કે નવાબ વાજિદ અલી શાહને ખુરશી પરથી હટાવવાથી ખૂબ જ દુઃખ થયું હતું. કલકત્તાના રસ્તે, તેમણે “બાબુલ મોરા નૈહર છૂટો જાય…” ગીત લખ્યું. નવાબ જ્યારે કલકત્તા પહોંચ્યા ત્યારે તેમણે પોતાનો વિચાર બદલી નાખ્યો અને ત્યાં જ રહેવાનું નક્કી કર્યું. તેમની એક બેગમ તેમના પુત્ર સાથે ઈંગ્લેન્ડ જવા રવાના થઈ.
બ્રિટિશ સરકારને ખબર હતી કે નવાબ વાજિદ અલી શાહને સત્તા પરથી હટાવી દેવામાં આવ્યા હશે પરંતુ લખનૌ અને આસપાસના વિસ્તારોમાં તેમનો ખતરો અકબંધ હતો. આનું ઉદાહરણ 1857ની ક્રાંતિમાં જોવા મળ્યું હતું. જ્યારે તેની ગરમી અવધ સુધી પહોંચી ત્યારે અંગ્રેજ સરકારને લાગ્યું કે નવાબ વાજિદ અલી શાહનો તેમાં હાથ હોઈ શકે છે. નવાબને કેદ કરવામાં આવ્યો અને તેને ફોર્ટ વિલિયમ મોકલવામાં આવ્યો, જ્યાં તે લગભગ બે વર્ષ રહ્યો.
જેલમાંથી છૂટ્યા બાદ બંગલો નંબર-11 મળ્યો
નવાબ વાજિદ અલી શાહને ફોર્ટ વિલિયમમાંથી મુક્ત કરવામાં આવ્યા ત્યારે અંગ્રેજોએ તેમને કલકત્તા શહેરથી દૂર હુગલી પાસેના મટિયાબુર્જમાં રહેવા માટે જગ્યા આપી. આ સાથે એક લાખ રૂપિયા પ્રતિ માસનું પેન્શન પણ બાંધવામાં આવ્યું હતું. નવાબને જે બંગલો નંબર 11 મળ્યો હતો તે એક સમયે કલકત્તાના મુખ્ય ન્યાયાધીશ સર લોરેન્સ પીલ (Sir Lawrence Peel) દ્વારા કબજો કરવામાં આવ્યો હતો અને બાદમાં બર્દવાનના રાજા ચાંદ મહેતાબ બહાદુરે ( Chand Mehtab Bahadur) તેને હસ્તગત કરી લીધો હતો.
નવાબને 365 પત્નીઓ હતી
ઈતિહાસકાર રોઝી લેવેલીન-જોન્સ તેમના પુસ્તક ધ લાસ્ટ કિંગ ઈન ઈન્ડિયાઃ વાજિદ અલી શાહ (The Last King in India: Wajid Ali Shah) માં લખે છે કે નવાબે કેટલાય કિલોમીટરમાં ફેલાયેલા આ વિશાળ બંગલાને સુલતાન ખાના નામ આપ્યું હતું અને અંદર એક ખાનગી મસ્જિદ પણ બનાવી હતી. નવાબ વાજિદ અલી શાહ લખનૌથી આવ્યા ત્યારે તેમની 365 પત્નીઓ, બાળકો, મંત્રીઓ, રસોઈયા, કુલીઓ, રક્ષકો અને નોકરો પણ તેમની સાથે કલકત્તા આવ્યા હતા. “સુલતાન ખાના” તે બધા રહેવા માટે ખૂબ નાનો બની ગયો અને નવાબે બાજુના બે બંગલા ભાડે રાખવા પડ્યા.
સીમા હૈદર તમારી પાસેથી પણ પૈસા માંગી શકે છે, ટ્રાન્સફર કરતા પહેલા આખો મામલો સમજી લો, નહીંતર ભરાઈ જશો
ઓગસ્ટ મહિનામાં કેવો વરસાદ ખાબકશે? અંબાલાલ પટેલે કરી વરસાદની આગાહી, જુલાઈનો રેકોર્ડ તૂટશે કે ઘટશે?
એક સાથે 27 પત્નીઓને છૂટાછેડા
ભલે અંગ્રેજો નવાબ વાજિદ અલી શાહને મહિને એક લાખ રૂપિયાનું ભથ્થું આપતા, પરંતુ તેમનું કામ ભાગ્યે જ ચાલી શક્યું. દરમિયાન, નવાબની એક બેગમ માશુક મહેલના પુત્રએ અંગ્રેજોને ફરિયાદ કરી કે નવાબે તેની માતાને તેના અસ્તિત્વ માટે પૂરતા પૈસા આપ્યા નથી. અંગ્રેજી સરકારે નવાબને માશુક મહેલના ભથ્થામાં મહિને 2500નો વધારો કરવાનો આદેશ આપ્યો. ધ લાઈફ એન્ડ ટાઈમ્સ ઓફ ધ નવાબ્સ ઓફ લખનૌના લેખક રવિ ભટ્ટ લખે છે કે વાજિદ અલી શાહ અંગ્રેજોના આ આદેશથી ડંખ માર્યા હતા અને 31 જુલાઈ, 1878ના રોજ તેમણે માશુક મહેલ સહિત તેમની 27 પત્નીઓને એક જ દિવસે છૂટાછેડા આપી દીધા હતા. અંગ્રેજોને કહ્યું કે તેમની હાલત સારી નથી અને તેમને પોષાય તેમ નથી.