World News : મોંઘવારી ઓછી કરવા માટે ઘણા પ્રયત્નો કરવામાં આવી રહ્યા છે. એક તરફ ટામેટાના ભાવ (Tomato prices) ઘટાડવા માટે નેપાળથી ટામેટાંની આયાત કરી બજારમાં સપ્લાય કરવામાં આવી રહી છે. સાથે જ ડુંગળીના ભાવ સ્થિર રહે તે માટે ગોડાઉનના દરવાજા ખોલવામાં આવી રહ્યા છે. જાણકારોનું કહેવું છે કે, આગામી બે સપ્તાહમાં શાકભાજીનો ફુગાવો વધશે. સરકાર પણ આ વાતનો સ્વીકાર કરી રહી છે.
એ પછી પણ કેન્દ્રીય શક્તિના કપાળ પર ચિંતાની રેખાઓ સ્પષ્ટ પણે જોવા મળે છે. તેનું કારણ ક્રૂડ ઓઇલ છે. તે પણ એવા સમયે જ્યારે દેશ રશિયા પાસેથી રેકોર્ડ સ્તર પર સસ્તા કાચા તેલની આયાત કરી રહ્યો છે. આમ જોવા જઈએ તો આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં (international market) ક્રૂડ ઓઈલના ભાવ હજુ પણ 90 ડોલર પ્રતિ બેરલથી પણ ઓછા છે. નાણાં મંત્રાલયના એક અધિકારીએ નામ જાહેર ન કરવાની શરતે જણાવ્યું હતું કે એક્સાઇઝ ડ્યુટી ઘટાડવાની કોઇ યોજના નથી. સરકાર ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પર રોકાણ વધારી રહી છે, અને ખાનગી ક્ષેત્રનું મૂડી રોકાણ આવવાનું બાકી છે.
શું સરકારને કાચા તેલની ચિંતા છે?
ક્રૂડ ઓઇલના ભાવમાં તાજેતરના ઉછાળા અંગે સરકાર ચિંતિત છે કે કેમ તે અંગેના એક પ્રશ્નના જવાબમાં અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે બજેટની ગણતરીમાં ક્રૂડ ઓઇલના ભાવોનો સમાવેશ થતો નથી કારણ કે સરકાર ઓએમસીને સબસિડી આપતી નથી. તેથી ક્રૂડ ઓઇલના ભાવમાં વધઘટની નાણાકીય ગણિત પર કોઇ અસર થતી નથી. ક્રૂડ ઓઇલના ભાવ હાલમાં 85 ડોલર પ્રતિ બેરલની આસપાસ ચાલી રહ્યા છે, જ્યારે બજેટના સમયે 70-73 ડોલર પ્રતિ બેરલ હતા.
$90 સુધી કોઈ ચિંતા નથી.
અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે ક્રૂડ ઓઇલના વધતા ભાવ ચિંતાનો વિષય છે, પરંતુ ઓએમસીની દ્રષ્ટિએ જોઇએ તો તેઓ હજુ પણ ટોલેબલ ઝોનમાં છે. અત્યારે કોઈ પોલિસી એડજસ્ટમેન્ટની જરૂર નથી. બજેટની ગણતરીઓ સાચા રસ્તે છે. “અમે સાચા રસ્તે છીએ, તેલ લગભગ 80-85 ડોલર છે, 90 ડોલર સુધી આપણે ચિંતા ન કરવી જોઈએ. 90 અમેરિકન ડોલરથી વધુ, તેની અસર ફુગાવા અને અન્ય વસ્તુઓ પર પડે છે. અધિકારીએ પેટ્રોલ અને ડીઝલ પરની એક્સાઇઝ ડ્યુટીમાં કોઈ પણ ઘટાડાને નકારી કાઢતાં કહ્યું હતું કે તે હાલ વિચારણા હેઠળ નથી. “અમે પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર કોઈ એક્સાઇઝ ડ્યુટી ઘટાડાની અપેક્ષા રાખી રહ્યા નથી.
સરકાર કેપેક્સમાં વધારો કરી રહી છે
અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે કેન્દ્રનું કેપેક્સ જે જૂન ક્વાર્ટરના અંતે બજેટ અંદાજના 28 ટકા હતું તે સપ્ટેમ્બરના અંત સુધીમાં 50 ટકા સુધી પહોંચી જશે. વર્ષ 2023-24ના બજેટમાં સરકારે ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં કેપેક્સમાં 33 ટકાનો વધારો કરીને 10 લાખ કરોડ રૂપિયા કરી દીધું હતું. અધિકારીએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, કૃષિ ક્ષેત્રની સ્થિતિસ્થાપકતાને કારણે 6 ટકા વરસાદની ખાધ હોવા છતાં ખરીફ વાવણીને અસર થવાની શક્યતા ઓછી છે. સરકાર ફુગાવાને અંકુશમાં લેવા પગલાં લઈ રહી છે, જેમાં ઘઉં અને ચોખાનો સ્ટોક સ્ટોક સ્ટોકમાંથી મુક્ત કરવો, ચોખા, ખાંડની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂકવો અને કઠોળ અને તેલીબિયાંની આયાતને મંજૂરી આપવી વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
ફુગાવો ઘટાડવા માટે અનેક પગલાં લેવામાં આવ્યા છે
મીડિયા રિપોર્ટમાં અધિકારીએ જણાવ્યું છે કે, ભાવ નીચા રહે તે માટે ફ્લેક્સિબલ ટ્રેડ પોલિસી અપનાવવામાં આવી છે. આપણે યાદ રાખવું જોઈએ કે યુક્રેન યુદ્ધને કારણે, વૈશ્વિક ખાદ્ય કિંમતો ખૂબ ઊંચી છે અને ખાદ્ય પુરવઠાને અસર થઈ છે અને આ એક વૈશ્વિક પરિબળ છે જેનાથી ભારતીયો દૂર રહી શકતા નથી. અધિકારીએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે અમે દેશની વસ્તીને ફુગાવાથી દૂર રાખવા માટે પગલાં લીધાં છે અને અમે અન્યો કરતાં ઘણી સારી સ્થિતિમાં છીએ.
શું ફુગાવાનું દબાણ ટૂંક સમયમાં હળવું થશે?
અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે ટામેટાંના ભાવ ઘટાડવા માટે હસ્તક્ષેપ કરવામાં આવ્યો છે અને આ પગલાં આવતા મહિનાઓમાં ફળ આપશે. ટામેટા એક મોસમી પાક છે અને અમને ટૂંક સમયમાં બીજો પાક મળશે અને ભાવનું દબાણ ઓછું થશે. અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે શાકભાજીના ઊંચા ભાવને કારણે આ ફુગાવો જોવા મળ્યો છે. આશા છે કે આગામી મહિના સુધીમાં કદાચ શાકભાજીના ભાવમાં ઘટાડો થશે.
જ્વેલરી ખરીદનારા હવે ચિંતા ન કરતા, સોના ચાંદીના ભાવમાં થયો મોટો ઘટાડો, જાણી લો મોજ આવે એવા નવા ભાવ
રિટેલ ફુગાવો જુલાઈમાં વધીને 15 મહિનાની ઊંચી સપાટી 7.44 ટકાએ પહોંચ્યો હતો, જે જૂનમાં 4.87 ટકા હતો. જો કે જુલાઈમાં સતત ચોથા મહિને જથ્થાબંધ મોંઘવારી માઇનસમાં જોવા મળી હતી. જુલાઈમાં શાકભાજીના બાસ્કેટમાં વાર્ષિક છૂટક ફુગાવો 37.44 ટકા, મસાલામાં 21.63 ટકા, કઠોળ અને ઉત્પાદનોમાં 13.27 ટકા અને અનાજ અને ઉત્પાદનોમાં 13 ટકા હતો.