બનાસકાંઠા જિલ્લાના બુકોલી ગામમાં એક અનોખી પરંપરા છે. અહીં દિવાળીના પાંચ દિવસ સુધી રોશનીનો તહેવાર ઉજવવા માટે ઘોડેસવારનું આયોજન કરવામાં આવે છે. રાજ્યમાં બુકૌલી એકમાત્ર એવું ગામ છે જ્યાં સતત પાંચ દિવસ સુધી ઘોડા દોડનું આયોજન કરવામાં આવે છે. અહીં કોઈ સ્પર્ધા નથી, બલ્કે આ તહેવાર ધાર્મિક પરંપરા મુજબ ઉજવવામાં આવે છે. દિવાળીના પાંચ દિવસ દરમિયાન બુકૌલી સહિત આસપાસના લોકો ઘોડાની દોડ જોવા આવે છે.
ઢોલના તાલે ઘોડાની દોડ શરૂ થાય છે
કોટડિયા વીરનું મંદિર બુકોલી ગામમાં આવેલું છે. ગ્રામજનોને કોટડિયા વીર દાદામાં શ્રદ્ધા હોવાથી તેઓ પાંચ દિવસ સુધી ઘોડા દોડનું આયોજન કરે છે. અહીં કોઈ સ્પર્ધા નથી. બુકૌલી સહિત આસપાસના વિસ્તારોના ઘોડેસવારો આ ઘોડાની દોડમાં ભાગ લે છે. આ અશ્વ દોડમાં 100 થી વધુ ઘોડેસવારો ભાગ લે છે.
તમને જણાવી દઈએ કે દિવાળીના પાંચ દિવસો દરમિયાન ગામના લોકો ઢોલના તાલે ભેગા થાય છે. ઢોલના અવાજથી ઘોડેસવારો અને ગામલોકો ભેગા થવા લાગે છે. આ પછી મોટી સંખ્યામાં લોકો અને ઘોડેસવારો કોટડિયા વીરના મંદિરે પૂજા કરવા જાય છે. મંદિરના દર્શન કર્યા પછી, લોકો લગભગ 12 વાગ્યાની આસપાસ યોજાનારી ઘોડાની રેસ જોવા માટે રસ્તાની બંને બાજુએ ઉભા રહે છે. પછી ઢોલનો ધબકાર શરૂ થાય છે. ઘોડાઓના પ્રારંભિક બિંદુથી, સવારો એકબીજાના હાથ પકડીને બે લાઇનમાં દોડે છે. ઘોડાની દોડમાં કેટલાક સવારો દોડતા ઘોડા પર ઉભા રહીને કરતબ પણ કરે છે. કેટલાક લોકો ફેન્સીંગની પ્રેક્ટિસ પણ કરે છે. આ અશ્વ રેસમાં 20 થી 25 ગામના હજારો લોકો આવે છે, પરંતુ આજદિન સુધી અહીં પોલીસની હાજરી જોવા મળી નથી.
કોટડિયા વીર દાદાની કથા
જો તમારે 32 દાંત હોય તો રાજાની જેમ મળશે ત્રણેય લોકના સુખ! જાણો 28, 29 અને 30 વાળાનું શું થાય?
એક લોકવાયકા મુજબ કોટડિયા વીર દાદાને ઘોડેસવારીનો શોખ હતો. તે ગાયો ચરાવતી વખતે ગામમાં આવ્યા હતા. વર્ષો પહેલા ગામના નાગરિકો રાત્રે ઘોડાઓના પગરવનો અવાજ સાંભળતા હતા. ગામલોકો દાદા પાસે ગયા અને કહ્યું, “જો તમે ઘોડાના શોખીન છો, તો ગામલોકો ઘોડાઓની રેસ કરાવશે.” ત્યારથી ગામમાં ધનતેરસથી ભાઈદૂજ સુધી ઘોડદોડની પરંપરા ચાલી આવે છે. આજે પણ આ પરંપરાને અનુસરીને દિવાળી ઉજવવામાં આવે છે.