Business News : ATMમાંથી ફાટેલી નોટો બહાર આવતા જ લોકો પરેશાન થઈ જાય છે. એક જ પ્રશ્ન છે કે હવે શું કરવું? એ વાત પણ સાચી છે કે ફાટેલી નોટો વારંવાર એટીએમમાંથી બહાર આવે છે. જ્યારે દુકાનદારને આપવામાં આવે છે, ત્યારે તે તેને સ્વીકારવાનો ઇનકાર કરે છે.
જો તમારી સાથે ક્યારેય પણ આવું થાય છે, તો જરા પણ ગભરાશો નહીં. ફાટેલી નોટને તમે સરળતાથી બદલી શકો છો. આરબીઆઈના નિયમોમાં સ્પષ્ટ પણે કહેવામાં આવ્યું છે કે, જો એટીએમ માંથી નોટ તૂટેલી નીકળે છે, તો પછી બેંક બદલવાની ના પાડી શકે નહીં. નોટ બદલવા માટે બેંકમાં કોઈ લાંબી પ્રક્રિયા નથી. મિનિટોમાં બદલી શકે છે.
એટીએમમાંથી ફાટેલી નોટ જે બેંક સાથે જોડાયેલ છે તે બેંકમાં લઈ જાઓ. તમારે ત્યાં જઈને અરજી લખવી પડશે. જેમાં તમારે પૈસા ઉપાડવાની તારીખ, સમય અને જે ATMમાંથી પૈસા ઉપાડ્યા છે તેનું નામ જણાવવાનું રહેશે. એટીએમમાંથી જારી કરાયેલી સ્લિપની નકલ પણ અરજી સાથે જોડવાની રહેશે.જો સ્લિપ જારી ન થઈ હોય તો મોબાઈલ પર મળેલી ટ્રાન્ઝેક્શનની વિગતોની માહિતી આપવાની રહેશે.
બેન્કને બધી વિગતો આપતા જ અન્ય નોટ બદલીને તમને હાથોહાથ આપી દેવામાં આવશે. એપ્રિલ 2017માં આરબીઆઈએ પોતાની એક ગાઈડલાઈનમાં કહ્યું હતું કે બેંકો ક્ષત-વિક્ષત નોટો બદલવાનો ઈનકાર ન કરી શકે. તમામ બેંકો દરેક શાખામાં લોકોની ક્ષત-વિક્ષત નોટો બદલી આપશે અને આ કામ તમામ ગ્રાહકો સાથે કરવામાં આવશે.
એસબીઆઈનો આ નિયમ
દેશની સૌથી મોટી બેંક સ્ટેટ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા (SBI)નું કહેવું છે કે બેંકમાં નોટની ગુણવત્તાની તપાસ અત્યાધુનિક નોટ સોર્ટિંગ મશીન દ્વારા કરવામાં આવે છે. જેના કારણે કટ/ફાટેલી કે ખરાબ થયેલી નોટો મળવાની શક્યતા નહિવત છે. આમ છતાં જો ગ્રાહક એટીએમમાંથી આવી નોટો મેળવે છે તો તે બેંકની કોઈ પણ શાખામાં તેને બદલી શકે છે.
જુલાઈ 2016માં એક સર્ક્યુલરમાં આરબીઆઈએ કહ્યું હતું કે જો બેન્કો ખામીયુક્ત નોટો બદલવાનો ઈનકાર કરશે તો તેમને 10,000 રૂપિયાનો દંડ ફટકારવામાં આવશે અને આ તમામ બેંકોની તમામ શાખાઓ પર લાગુ છે.
આરબીઆઈના જણાવ્યા અનુસાર એટીએમમાંથી ખરાબ કે નકલી નોટોને ઉપાડવાની જવાબદારી માત્ર બેંકની છે. એટીએમમાં નોટો મૂકનાર એજન્સી પણ નહીં. નોટમાં કોઇ ખામી હોય તો તેની તપાસ બેંક કર્મચારીએ કરવી જોઇએ. જો સીરિયલ નંબર, ગાંધીજીના વોટરમાર્ક અને ગવર્નરના શપથ નોટ પર દેખાશે તો બેંકે નોટ બદલવી પડશે.
ફાટેલી નોટો અંગે આરબીઆઈના નિયમો
આરબીઆઈ સમયાંતરે ફાટેલી નોટોને લઈને પરિપત્ર જારી કરતી રહે છે. આવી નોટો તમે કોઈપણ બેંક શાખા અથવા રિઝર્વ બેંકની ઓફિસમાં સરળતાથી બદલી શકો છો. રિઝર્વ બેંકના નિયમો અનુસાર, વ્યક્તિ એક સમયે વધુમાં વધુ 20 નોટો જ બદલી શકે છે, આ નોટોની કુલ મહત્તમ કિંમત 5,000 રૂપિયાથી વધુ ન હોવી જોઈએ.
આજે શારદીય નવરાત્રિનો છઠ્ઠો દિવસ, મા કાત્યાયની માતાના આશીર્વાદથી દરેક બગડેલા કામ સુધરી જશે
જો કે, કેટલીક પરિસ્થિતિઓમાં નોટ બદલી શકાતી નથી. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાના નિયમો અનુસાર જો નોટો ખરાબ રીતે બળી ગઈ હોય અથવા ટુકડા થઈ ગઈ હોય તો તેને બદલી શકાતી નથી. આવી નોટો માત્ર RBIની ઈસ્યુ ઓફિસમાં જ જમા કરાવી શકાય છે.