ડાયાબિટીસના દર્દીઓની ખાવાની ટેવને લઈને ઘણી વાર મૂંઝવણ રહે છે. કેટલાક લોકો માને છે કે દૂધ ડાયાબિટીસના દર્દીઓમાં ઇન્સ્યુલિન વધારી શકે છે, જેનાથી બ્લડ સુગર પણ વધી શકે છે. કેટલાક લોકો માને છે કે દૂધ ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે ફાયદાકારક છે. આવી સ્થિતિમાં શું સાચું અને શું ખોટું.
ડાયાબિટીસ નામનો ભયંકર રોગ આપણા દેશમાં ઝડપથી ઝપેટમાં આવવા લાગ્યો છે. લગભગ 9 કરોડ લોકો આ શુગર રોગથી પીડિત છે. પરંતુ ચિંતા આના કરતાં ઘણી વધારે છે. કારણ કે આગામી 10 વર્ષમાં ભારતમાં 25 કરોડ લોકો ડાયાબિટીસથી પ્રભાવિત થવાની આશા છે. ડાયાબિટીસમાં ઇન્સ્યુલિનની માત્રા પર્યાપ્ત હોતી નથી. આ ઇન્સ્યુલિન હોર્મોન શરીરમાં ખાંડને શોષી લે છે અને તેને ઊર્જામાં ફેરવે છે. તેથી જ તેને સુગરનો રોગ પણ કહેવામાં આવે છે. હવે, ડાયાબિટીસના કિસ્સામાં, લગભગ દરેક જણ જાણે છે કે વ્યક્તિએ વધુ પડતી ખાંડ એટલે કે ખાંડ અથવા ખાંડમાંથી બનેલી વસ્તુઓ ન ખાવી જોઈએ, પરંતુ ખાણી-પીણીની બાબતમાં, શું ખાવું અને શું ન ખાવું તે અંગે ઘણીવાર મૂંઝવણ રહે છે.
ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે કયું દૂધ હાનિકારક છે?
ડાયાબિટીસના દર્દીએ શું ખાવું તે અંગે દર્દીઓ અને પરિવારના સભ્યો ચિંતિત રહે છે. આપણે બધા જાણીએ છીએ કે દૂધમાં સંપૂર્ણ પોષક તત્વો હોય છે. દૂધ આપણા માટે દરેક રીતે ફાયદાકારક છે. પરંતુ કેટલાક લોકો માને છે કે દૂધ ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે હાનિકારક છે. ડો.પાર સામાન્ય અર્થમાં ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે દૂધ હાનિકારક નથી, પરંતુ ફુલ ક્રીમ દૂધ ડાયાબિટીસના દર્દીઓને નુકસાન પહોંચાડે છે. ફુલ ક્રીમ દૂધમાં ઘણી બધી ચરબી હોય છે. ચરબી આડકતરી રીતે લોહીની ધમનીઓમાં કોલેસ્ટ્રોલ વધારી શકે છે, જે હૃદય સંબંધિત ઘણી મુશ્કેલીઓ તરફ દોરી શકે છે. ડાયાબિટીસ ધરાવતા મોટાભાગના લોકો સ્થૂળતા અને બ્લડ પ્રેશર અથવા હૃદય સંબંધિત મુશ્કેલીઓથી પીડાય છે, તેથી આ ફુલ ક્રીમ દૂધ ડાયાબિટીસના દર્દીઓમાં સ્થૂળતા અને હૃદયની સમસ્યાઓમાં વધારો કરી શકે છે. તેથી ડાયાબિટીસના દર્દીઓએ ફુલ ક્રીમ ન ખાવું જોઈએ.
તો પછી કયું દૂધ ફાયદાકારક છે?
તેમાં ખૂબ ઓછી ચરબી અને વધુ પ્રોટીન હોય છે. જો પ્રોટીનનું વધુ પડતું સેવન કરવામાં આવે તો પણ તેનાથી ડાયાબિટીસના દર્દીઓને કોઈ ખાસ નુકસાન થતું નથી. બીજી બાજુ, ટન અથવા ડબલ ટન દૂધ, પ્રોટીન સિવાય, કેલ્શિયમ અને કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ જેવા તત્વો પણ ધરાવે છે. દૂધમાં હાજર કાર્બોહાઇડ્રેટ પણ ઓછી કેલરી ધરાવે છે.
એક કપ દૂધમાં માત્ર 13 ગ્રામ કાર્બોહાઈડ્રેટ્સ હોય છે જ્યારે એક કપ કોલામાં 30 ગ્રામ કાર્બોહાઈડ્રેટ્સ હોય છે. તેથી દૂધ પીવું જોઈએ. ડો.પારસ અગ્રવાલે જણાવ્યું કે મારી સલાહ છે કે ડાયાબિટીસના દર્દીઓએ ભેંસને બદલે ગાયનું દૂધ પીવું જોઈએ કારણ કે ગાયનું દૂધ વધુ ફાયદાકારક છે. ગાયના દૂધમાં A-2 બીટા કેસીન પ્રોટીન હોય છે. A-2 દૂધ ઝડપથી પચી જાય છે જે એકંદર સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે.